Nợ công là một đề tài thời sự rất nóng bỏng hiện nay,
gây ra sự ran nứt đang tiếc giữa Elon Musk và Donald
Trump. Nợ công quan trọng đến mức nào và tai hại
cho nền kinh tế thế nào đến mức Elon Musk phải chia
tay với Tổng Thống Donald Trump để lập ra một đang
chính trị mới “Đảng Hoa Kỳ” (American Party) nhằm
đối đầu với Tổng Thống Donald Trump và đảng Cộng
Tuy phải xác nhận rằng Elon Musk là một công dân
yêu nước chân chính, muốn làm cho đất nước Hoa Kỳ
giầu mạnh, cường quôc số một trên thế giới.
Tuy nhiên cần phải nghiên cứu và phân tích phương
thức hay biện pháp giải quyết nợ công trong tương
lai của Elon Musk có khả thi và hữu hiệu không
qua phần dưới đây.
I. Định nghĩa nợ công là gì ?
Nợ công (Public Debt) hay nợ công Liên Bang là
sự tích lũy chồng chất (Accumulation) thâm thủng
ngân sách (Budget Deficit) qua nhiều năm.
II. Ngân sách Quốc gia (hay Liên Bang)
Ngân sách Quốc gia của bất cứ nước nào cũng
có 2 vế: “Thâu hoạch thuế má” (Tax Revenues) và
“Chi tiêu của Chính Phủ” (Government Expenditures).
Ngân sách hàng năm của Hoa Kỳ cũng vậy.
1. Thâu hoạch thuế má của Liên Bang:
· Thuế lợi tức cá nhân
· Thuế doanh lợi từ các công ty lớn, nhỏ.
· Thuế lợi tức tư bản (Capital gain) đánh
trên tiền lời của các cơ sở, máy móc và dụng cụ
phế thải đã được chiết khấu toàn phần (Fully Amortized).
· Thuế di sản (Heritage Tax) với thuế suất 80%
· Các loại thuế đặc biệt (Excise Taxes) đánh
trên xăng dầu, thuốc lá và rượu bia.
Trong các loại thuế này, thuế lợi tức cá nhân và doanh
lợi chiếm tỷ lệ khoảng 70% tổng số thuế thâu, sau
đó dến thuế xăng dầu.
2. Chi tiêu của Chính Phủ Liên Bang.
Chi tiêu của Chính Phủ Liên Bang gồm các khoản:
· Lương bổng của các công nhân viên Chính Phủ
Liên Bang như Quốc Hội, Nội Các, các Bộ, Ngành, Quân
đội và các cơ quan chuyên biệt nhu FBI, CIA, ICE, FEFA . . .
· Tài trợ cho các Tiểu Bang qua nhiều chương
trình, các Đai Học và Trung tâm Nghiên Cứu . .
· Cứu trợ các Tiểu bang bị thiên tai như bão lụt,
động đât, cháy rừng . . .
· Trợ cấp cho các dự án bảo trì và xây cất xa lộ
xuyên bang, cầu cống . . . .
· Viện trợ Mỹ (USAID) khoảng 2% của GDP
III. Sự gia tăng nợ công.
Theo Tổng Cục Thống Kê, Bộ Lao Động, tổng số
nợ công từ thời Tổng Thống Ford trở về trước chỉ
khoảng 12 ngàn tỷ Mỹ kim.
Trong các đời Tổng Thống gần đây thuộc 5 thập
niên qua, nợ công tăng vọt.
1. Thời Jimmy Carter, ngân sách thiếu hụt
2 ngàn tỷ Mỹ kim, vì kinh tế suy thoái suốt cả nhiệm kỳ.
2. Thời Ronald Reagan, mặc dầu nền kinh tế
tăng trưởng khả quan, thiếu hụt ngân sách cũng
lên tới 3 ngàn tỷ Mỹ kim trong 8 năm, trung bình
mỗi năm là 375 tỷ Mỹ kim.
3. Thời Bill Clinton, sau 8 năm cầm quyền,
ngân sách được cân bằng (In balance).
4. Thời George Bush Con, do chiến tranh
ở Iraq và Afghanistan, ngân sách thiếu hụt
khoảng 5 ngàn tỷ Mỹ kim, trung bình mỗi năm
khoảng 625 tỷ.
5. Thời Barack Obama, chi tiêu tiền thuế của
dân xả láng, thiếu hụt ngân sách lên đến 7 ngàn
tỷ Mỹ kim, trung bình mỗi năm 875 tỷ.
6. Thời Donald Trump 1.0, dù nền kinh tê
phục hồi khả quan, nhưng vì Covid-19, thiếu hụt
ngân sách khoảng 3 ngàn tỷ Mỹ kim, trung bình
mỗi năm 375 tỷ.
7. Thời Joe Biden, vì cho di dân bất hợp pháp
vào Hoa Kỳ xả láng, lên tới ít nhất 15 triệu người,
yểm trợ chiến tranh Nga-Ukraine và các khối kích
cầu bằng tiền mặt, thâm thủng ngân sách tăng
khủng khiếp, lên tới 8.8 ngàn tỷ Mỹ kim,
gồm 2.088 ngàn tỷ năm 2021;
2.842 ngàn tỷ năm 2022
và 2 năm cuối 2023, 2024 mỗi năm khoảng 2 ngàn tỷ.
IV. Sở hữu chủ của nợ công
Theo Tổng Cục Thống Kê Bộ Lao Động, nợ công Liên Bang
năm 1979 được phân chia như sau
1. Nợ công nội đia, gồm công chúng và các định chế tài chánh công và tư nhân chiếm 87% tổng số nợ công.
2. Nợ công ngoại quốc chiếm 12.4%, gồm các chủ nợ
chính yếu: Nhật 1 ngàn tỷ Mỹ kim; Trung cộng 759 tỷ;
Anh quốc 723 tỷ, còn lại do các quốc gia khác sở hữu.
Từ cuối năm 2024, nợ công Liên Bang được phân chia
như sau:
1. Nợ nội đia, gồm công chúng và các định chế
Tài Chánh (Finacial Institutions) công và tư nhân 77%
tổng số nợ công.
2. Nợ công ngoại quốc chiếm 23%
V. Quan điểm về nợ công
1. Theo nhiều nhà bình luận kinh tế và kinh
tế gia lý luận như sau. Như đã trình bầy ở trên,
từ cuối năm 2024, sở hữu nội đia chiếm 77% và
sở hữu chủ quốc tế chiếm 23% tổng số nợ công,
nên họ cho rằng cũng như một gia đình nợ hàng
xóm mới đang lo ngại, chứ cha mẹ nợ con cái
thì đâu đáng lo.
Vả lại cha mẹ có thể chết, nên không trả được nợ,
nhưng một quốc gia không bao giờ chết, nên nợ
công vẫn có thể được trả, tuy nhiên gánh nặng
trả nợ sẽ đè trên vai con cháu tương lai.
2. Nợ công Liên Bang hiện ở mức 36 ngàn tỷ
Mỹ kim, và tiền lãi (Interest) phải trả cho nợ
công cuối năm 2024 là 1.4 ngàn tỷ Mỹ kim.
Các nhà bình luận và kinh tế gia nói trên cũng
lý luận rằng, tiền lãi của nợ công cũng là một
loại lợi tức chuyển nhượng (transfer income)
cùng với lợi tức bảo hiểm thất nghiệp
(Unemployment benefit) và lợi tức bảo hiểm
xã hội (Social Security Benefit) là những cái
thắng cho sự giảm sút tổng chi tiêu của giới
tiêu thụ.
Nếu không có 3 loại lợi tức chuyển nhương này,
nền kinh tế có thể rơi vào tình trạng kinh tế
khủng hoảng (Economic Depression) trầm trọng.
vì dân chúng không có tiền để chi tiêu, làm
giảm đầu tư của các xí nghiệp sản xuất, gây
ra thất nghiệp tai hại.
VI. Vỡ nợ Quốc Gia (National Bankrupcy)
Một quốc gia bị vỡ nợ là khi trong một năm nào đó,
như năm 2021 tại Hoa Kỳ, nợ công là 31 ngàn tỷ
Mỹ kim, nhưng lợi tức quốc gia hay trị giá tổng
sản lượng nội đia xổi (Gross Domestic Product – GDP)
chỉ có 24 ngàn tỷ Mỹ kim, tỷ lệ là 129% (31/24).
Nói khác đi, lợi tức quốc gia không đủ để trả nợ công
khi các chủ nợ nội địa và ngoại quốc đòi trả trong
năm 2021. Điều này tức là sự đòi nợ cùng một lúc
khó có thể và có lẽ không bao giờ xẩy ra.
Lời cuối
Lời cuối là quan điểm của người viết về sự rạn nứt
giữa Elon Musk và Tổng Thồng Donald Trump trong
vấn đề nợ công.
Chúng ta phải nhìn nhận Elon Musk và Donald
Trump là những công dân yêu nước thương dân
đích thực, muốn làm cho dất nước Hoa Kỳ thịnh
vượng và hùng cường trở lại sau nhiều thập niên
suy yếu và xuống dốc thê thảm về nhiều phương
diện, đặc biệt trong những năm đảng Dân Chủ
cầm quyền.
Theo quan điểm cá nhân, người viết hoàn toàn
đồng ý với đại đa số quần chúng Hoa Kỳ và ngay
cả cha của Elon Musk cho rằng, Elon Musk đã
sai lầm khi ông chống đối và chê bai Đạo Luật
“Lớn và Tốt Đẹp” là “đáng ghê tởm” nói chung
và tăng công chi 5 ngàn tỷ Mỹ kim trong thập niên
tới sẽ làm sụp đổ nền kinh tế Hoa Kỳ nói riêng.
Elon Musk sai lầm vì nhìn vấn đề dưới lăng kính
cục bộ.
Đạo Luật Lớn và Tốt Đẹp gói ghém “Kế hoạch
kinh tế gọng kìm” kết hợp chính sách thuế quan
và kế hoạch kinh tế toàn diện phục hồi và phát
triển mạnh nền tảng kỹ nghệ sản xuất với chủ
đích “tất cả cho sản xuất nội địa”,
tạo công ăn việc làm và lợi tức tối đa cho toàn dân.
Nói cách khác, Tổng Thống Donald Trump nhằm
mục tiêu tối hậu và duy nhất là duy trì tỷ lệ tăng
trưởng kinh tế thật cao và trường kỳ mang lại
thâu hoạch thuế má thật nhiều và lâu dài
cộng với thâu hoạch thuế quan (Tariff revenues)
và tiết giảm công chi mới hy vọng có cân bằng
ngân sách, rồi có thặng dư ngân sách mới
giảm được nợ công trong tương lại.
Từ bao nhiêu thập niên qua, thâu hoạch thuế
má nội địa không bao giờ vượt trội chi tiêu
của Chính Phủ, nên thiếu hụt ngân sách xẩy
ra và làm nợ công tăng.
Đây là nguyên lý căn bản và cốt lõi cho bất cứ
một quốc gia nào muốn kiểm soát và loại trừ
nợ công.
Tóm lại, theo thiển ý người viết, Tổng Thống
Donald Trump đi đúng đường vì ông thông minh
xuất chúng, kiến thức trường lớp đại học
căn bản về tài chánh và kinh tế vĩ mô được
tôi luyện trong thương trường hơn nửa đời
người, 54 năm (1962-2016)./-
Kính chào,
Garden Grove, ngày 7 tháng 7 năm 2025
Đỗ Ngọc Hiển
DTL
No comments:
Post a Comment