Vì sao tàu hàng của Philippines có thể đâm hỏng tàu chiến Mỹ?

HoangsaParacel: Một khu trục hạm với trang bị điện tử tới tân, có hệ thống Aegis có thể tiêu diệt nhiều mục tiêu cả trăm hải lý trong một lúc mà để va chạm vào một tàu hàng lớn là một lỗi lầm kỹ thuật rất nặng.  Sự việc này có thể khơi dậy việc xét lại định giá về khả năng thám báo bằng radar, quan sát bằng mắt thường và phản ứng của thủy thủ đoàn trong phiên trực.  Thử hỏi một hoả tiễn diệt hạm lao tới bất thần thì chiến hạm sẽ phản ứng ra sao?

Mặc dù giới chức Mỹ chưa tiết lộ nguyên nhân vụ việc, nhưng đã có nhiều giả thuyết được đưa ra, trong đó bao gồm các yếu tố liên quan tới radar của tàu chiến và bộ máy kỹ thuật điều khiển tàu.

Sự việc tàu USS Fitzgerald Mỹ va chạm với tàu chở hàng Philippines hôm 17-6 đang có thêm nhiều diễn biến mới, khi có tới 7 thủy thủ vẫn đang mất tích và 3 người khác bị thương rất nặng. 

Mặc dù giới chức Mỹ chưa tiết lộ nguyên nhân vụ việc, nhưng đã có nhiều giả thuyết được đưa ra, trong đó bao gồm các yếu tố liên quan tới radar của tàu chiến và bộ máy kỹ thuật điều khiển tàu.

Giả thuyết về việc hệ thống Radar đã không hoạt động

Tom Dyer, một chuyên gia tư vấn hàng hải và cựu chiến binh Hải quân nhận định chiếc Fitzgerald, một chiếc tàu khu trục tên lửa dòng Arleigh Burke có chiều dài 505 foot, có thể đủ khả năng mang theo thiết bị điện tử tránh va chạm.

Hiện vẫn chưa có nguồn thông tin nào xác thực loại hàng mà tàu ACX Crystal, một chiếc tàu chở container 732 foot của Philippines, đã vận chuyển là gì, nhưng ông Dyer cho rằng thậm chí kể cả các hệ thống radar ít phức tạp hơn cũng có thể cung cấp phần mềm tính toán quỹ đạo và các cảnh báo khi họ đang va chạm.

Tờ Al Jazeera trích lời một nhà báo chuyên về hàng hải cho biết tàu hải quân Fitzgerald của Mỹ có một trong số những radar tinh vi nhất hiện nay. Vì vậy, việc một tàu chiến hiện đại không nhận ra và bị đâm bởi một chiếc tàu buôn là điều "kỳ quặc", nhà báo Michael Penn của tờ Shingetsu nhận định.

Do đó, không tránh khỏi nghi ngờ rằng USS Fitzgerald đã tắt hệ thống radar và cảm biến điện tử tránh va chạm của mình trong quá trình di chuyển.

Đây cũng là một điều thường thấy mỗi khi Hải quân Mỹ thực hiện bài tập tìm kiếm tàu chiến dành cho thủy thủ nước này.

Tai nạn xuất phát từ chính lỗi kỹ thuật của thủy thủ đoàn

Vụ va chạm xảy ra vào lúc 2h sáng, cũng là thời điểm mà các thủy thủ thực hiện kíp trực đêm của mình, rất có khả năng thủy thủ đoàn đã mất tập trung trong quá trình vận hành. Mặt khác, việc di chuyển trên những vùng biển quốc tế khác nhau cũng sẽ gây khả năng nhầm lẫn về "quy tắc đường biển" quốc tế và khu vực, trang Wired nhận định.

Trang Wired dẫn lời chuyên gia tư vấn hàng hải và cựu chiến binh Hải quân Tom Dyer đánh giá rằng, trừ một số lỗi cơ học trong hệ thống máy, sự va chạm có thể là kết quả của một sai lầm, hoặc một loạt các sai lầm mà "đó thường là lỗi của con người", Dyer nói.

Các tàu tham gia di chuyển phải theo "quy tắc đường" quốc tế khi chúng ở trong cùng một khu vực, trong đó bao gồm hướng dẫn cách hành động để áp dụng trong vô số trường hợp. Rất có thể, các thủy thủ đoàn trên một hoặc cả hai tàu đã tính toán sai dẫn đến sự cố va chạm xảy ra.

Không những thế, với những con tàu có trọng tải lớn, việc xử lý tình huống càng trở nên khó khăn hơn. Dyer nói: "Bởi vì những con tàu lớn này không linh hoạt, những sai lầm có thể khó sửa chữa."

Theo thông tin mới nhất, lực lượng Tuần duyên Nhật Bản đang tiếp tục tìm kiếm 7 thủy thủy mất tích. Trong số 3 người bị thương đang được chữa trị có chỉ huy của tàu USS Fitzgerald, Bryce Benson.

Một khi mối nguy hiểm qua đi, cuộc điều tra về việc này đã xảy ra như thế nào sẽ chính thức bắt đầu. Chuyên gia tư vấn hàng hải Tom Dyer nói rằng có thể sẽ phải mất vài tháng để tìm ra lý do thực sự đứng đằng sau vụ va chạm này. (sohanews)

Khu trục hạm Mỹ đâm tàu hàng có thể do lỗi kíp trực đêm

Bất cẩn trong khi trực đêm có thể là lý do khiến thủy thủ trên tàu USS Fitzgerald không phát hiện và né tránh tàu hàng Philippines.

Tàu khu trục USS Fitzgerald (DDG-62) rạng sáng nay va chạm với tàu chở hàng ACX Crystal treo cờ Philippines khi cách Yokosuka, Nhật Bản, khoảng 56 hải lý về phía tây nam. Lực lượng bảo vệ bờ biển Nhật Bản xác nhận có 7 thuỷ thủ trên tàu Fitzgerald mất tích sau cú đâm mạnh, Reuters đưa tin.

Hình ảnh từ đài truyền hình Nhật cho thấy tàu khu trục Mỹ có một vết lõm lớn bên mạn phải, phần boong và một phần radar bị hư hại đáng kể, ba khoang bên trong thân tàu bị ngập nước. Trong khi đó, tàu hàng ACX Crystal chỉ bị hỏng nhẹ ở mũi trái. Các chuyên gia quân sự cho rằng USS Fitzgerald là tàu có lỗi trong trường hợp này.

Theo Lực lượng Tuần duyên Mỹ (USCG), Điều 15 trong Quy ước quốc tế về phòng ngừa va chạm trên biển 1972 (COLREGS 72) quy định rất rõ về trường hợp hai tàu tránh nhau khi không thể kết nối liên lạc. Theo đó, khi hai tàu đi cắt hướng nhau đến mức có nguy cơ đâm va, tàu nào nhìn thấy chiếc kia ở bên mạn phải của mình sẽ phải nhường đường cho tàu đó, nếu hoàn cảnh cho phép thì phải tránh đi qua phía trước mũi của tàu còn lại.

Việc USS Fitzgerald bị đâm hỏng sườn phải còn ACX Crystal hư hại mạn trái cho thấy tàu Philippines tiến tới từ phía mạn phải khu trục hạm Mỹ. Trong trường hợp này, tàu chiến Mỹ có trách nhiệm nhường đường và thực hiện động tác cơ động vòng tránh nếu cần thiết.

USS Fitzgerald bị hư hại nặng ở sườn phải. Ảnh: Reuters.

Luật hàng hải cũng quy định tàu có lượng giãn nước lớn hơn sẽ có quyền ưu tiên trong trường hợp tránh va chạm. Chiếc ACX Crystal có giãn nước đầy tải tới 29.000 tấn, gấp hơn ba lần giãn nước đầy tải của USS Fitzgerald. Các quy tắc này cho thấy phương tiện có lỗi trong vụ va chạm là tàu khu trục Mỹ.

Có hai giả thuyết được đưa ra để giải thích cho vụ va chạm. Nguyên nhân hàng đầu là lỗi của kíp trực đêm trên USS Fitzgerald, khi không phát hiện ra tàu ACX Crystal trong quá trình tiếp cận hoặc thực hiện sai động tác nhường đường cho tàu hàng Philippines. Trong trường hợp này, kíp trực gồm thuyền phó, lái tàu và cảnh giới radar sẽ phải chịu hình thức kỷ luật của hải quân Mỹ.

Một giả thuyết khác là USS Fitzgerald đang thực hiện diễn tập tác chiến bí mật nên không bật radar và cảm biến. Hải quân Mỹ thường tiến hành bài tập này, yêu cầu thủy thủ đoàn tắt radar và hệ thống liên lạc, sau đó tìm kiếm những tàu còn lại trong biên đội. Điều này có thể giải thích cho việc khu trục hạm Mỹ bị đâm, khi tàu Philippines đi vào góc chết, không quan sát được bằng mắt thường.

ACX Crystal chỉ bị hư hại nhẹ ở phần mũi trái. Ảnh: Reuters.

Tuy nhiên, giới phân tích quân sự khả năng này khó xảy ra, vì USS Fitzgerald đang hoạt động gần tuyến hàng hải tấp nập trên Thái Bình Dương. Việc tắt toàn bộ cảm biến để diễn tập ở đây rất nguy hiểm, có thể dẫn tới nguy cơ đâm va với nhiều tàu hàng.

 

Vũ Thất