HoangsaParacels: Khóc Ông Xít Ta Lin Cho Lắm Vào!
Trụ sở chính của PVN tại Hà Nội
ReutersNhà sản xuất thiết bị điện của Nga, thuộc sở hữu của tỷ phú Alexey Mordashov hôm 12/2 cho biết họ đã thắng kiện Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN) từ tháng 11 năm ngoái.
Nhật báo RBC của Nga dẫn một nguồn tin giấu tên cho biết khoản tiền bồi thường khoảng 500 triệu USD cho Power Machines đang được thảo luận.
Theo hãng tin Reuters, vụ kiện được đệ trình tại Singapore, nhằm đòi lại số tiền đã đầu tư xây dựng nhà máy điện ở Việt Nam, dự án đã bị tạm dừng vào năm 2018 sau khi nhà thầu Nga bị Mỹ trừng phạt.
Tuy bài viết không nêu rõ dự án nào nhưng theo truyền thông Nhà nước Việt Nam hồi tháng 8/2019 công ty của Nga thông qua luật sư đại diện của mình gửi đơn kiện PVN đến Trung tâm Trọng tài quốc tế Singapore (SIAC) liên quan đến việc tạm dừng dự án Nhiệt điện Long Phú 1 ở tỉnh Sóc Trăng.
Dự án trên được khởi công xây dựng từ đầu năm 2011, dự kiến khi đi vào vận hành sẽ cung cấp cho lưới điện quốc gia khoảng 7,8 tỷ kWh điện/năm.
Tuy nhiên, việc thực hiện dự án chưa đến 80% thì phải tạm dừng do liên quan đến lệnh cấm vận của Bộ Tài chính Hoa Kỳ đối với Power Machines từ ngày 26/1/2018.
Đến tháng 1/2019, nhà thầu Power Machines có văn bản chính thức thông báo về việc chấm dứt thực hiện Hợp đồng thiết kế, cung cấp thiết bị công nghệ và thi công xây dựng công trình (EPC) do bất khả kháng.
Các khiếu kiện chính bao gồm: Power Machines coi lệnh cấm vận của Mỹ là bất khả kháng, Power Machines khiếu nại PVN không thực hiện thanh toán cho công ty này, và Power Machines cho rằng PVN không có cơ sở khi rút Bảo đảm thực hiện hợp đồng của Power Machines.
Một luật sư từng tham gia sáng lập một trung tâm trọng tài thương mại phi chính phủ tại Việt Nam, nói với RFA trong điều kiện ẩn danh vì lý do an ninh:
“Power Machines chấm dứt hợp đồng trước vì cho rằng PVN vi phạm nghĩa vụ, như vậy Power Machines cho rằng PVN có lỗi.
Tuy nhiên, theo nguồn tin đáng tin cậy, Power Machines khởi đầu vụ kiện với vị thế yếu, nhưng dường như PVN không tận dụng lợi thế để đưa ra những lập luận mạnh chống lại, nên không thành công. Trong thời gian xét xử, PVN bổ sung một luật sư rất giỏi, nhưng đã quá muộn để thay đổi tình thế.”
Về nghĩa vụ đền bù cho công ty của Nga, theo luật sư này, nếu Tập đoàn dầu khí quốc gia Việt Nam không tự nguyện thi hành án và thanh toán tiền, thì "khả năng bị kê biên tài sản ở nước ngoài sẽ rất cao."
Phóng viên gọi điện cho PVN nhưng người trực điện thoại nói doanh nghiệp này hiện đang nghỉ tết và không có lãnh đạo nào ở cơ quan. Phóng viên gửi email tới Bộ Ngoại giao, Bộ Công thương, và Bộ Kế hoạch & Đầu tư với đề nghị bình luận về vụ kiện này nhưng chưa nhận ngay phản hồi.
Phóng viên cũng gửi email tới Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ và Đại Sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam với đề nghị bình luận về vụ kiện. Toà đại sứ Hoa Kỳ tại Hà Nội cho biết đang ở kỳ nghỉ Tết Nguyên đán nên sẽ trả lời sau.
Tiến sỹ Nguyễn Quang A, người từng là Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển IDS (đã giải thể), bình luận về vụ kiện.
“PetroVietnam mà thua vụ kiện này thì chắc chắn là có sơ hở về hợp đồng. Điều đó có nghĩa là trong đàm phán hợp đồng, các ông ấy cũng có thể là quá tự tin về bạn hàng truyền thống Nga.
Cũng không ai biết trong hợp đồng này có lót tay gì không, mà mình nghĩ không thể không có bởi vì với các nhà thầu Nga thì thường phía Việt Nam thường hay chấm mút ở những hợp đồng như thế này.”
Theo ông, do các cơ quan chức năng như Bộ Công thương và PVN không công khai các thông tin về hợp đồng xây dựng giữa hai công ty Việt Nam-Nga nên không thể đánh giá chính xác vụ kiện.
Về bài học để các doanh nghiệp Việt Nam tránh các vụ rắc rối về pháp lý với đối tác nước ngoài, ông nói:
“Trong các dự án đầu tư như thế thì họ (chủ đầu tư- PV) phải chọn những cái nhà thầu mà đỡ bị rủi ro hơn. Các nhà đầu tư ở Việt Nam phải rất cẩn trọng trong việc lựa chọn nhà thầu, không những là nghiên cứu rõ ràng về đối tác mà phải tính đến những rủi ro. Khi đàm phán hợp đồng thì phải thuê những luật sư giỏi để hợp đồng được chặt chẽ.”
Một cựu giảng viên kỳ cựu của Đại học Kinh tế Quốc dân (Hà Nội), không muốn nêu danh tính để phát biểu thoải mái hơn, cho biết khi làm ăn với quốc tế, cán bộ Việt Nam không có tầm nhìn dài hạn nhưng lại đặt lợi ích cá nhân lên trên lợi ích quốc gia, chỉ nhìn vào phần hoa hồng mà đối tác mang lại mà không nghĩ đến những hậu quả có thể xảy ra.
Theo báo chí Nhà nước, Power Machines thực hiện nhiều dự án công nghiệp ở Việt Nam từ hơn nửa thế kỷ trước, với nhiều công trình nổi tiếng như Thủy điện Thác Bà, Nhiệt điện Phả Lại, Thủy điện Trị An, và Thuỷ điện Hòa Bình. Sau năm 2000, công ty này quay lại tham gia thực hiện các dự án thuỷ điện như Yaly, Cần Đơn, Sê San 3, và Nhiệt điện Uông Bí.
Hồ sơ tòa án Nga cũng cho thấy Power Machines đã đệ đơn kiện lên tòa án Moscow vào ngày 2/2 chống lại PVN và đại diện của công ty này tại Nga. Không có chi tiết nào về vụ kiện đó được tiết lộ.(RFA)
Power Machines thắng kiện Tập đoàn Dầu khí Việt Nam 500 triệu USD, tiếp theo là gì?VOA
HÌNH ẢNH,REUTERS/ẢNH TƯ LIỆUChụp lại hình ảnh,
Cờ của Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam (phải) bên cạnh quốc kỳ Việt Nam (ở giữa) và cờ Đảng Cộng sản Việt Nam trước trụ sở Tập đoàn Dầu khí Việt Nam tại Hà Nội ngày
Nhà sản xuất thiết bị điện của Nga Power Machines, thuộc sở hữu của tỷ phú Alexey Mordashov, đã thắng kiện công ty dầu khí PetroVietnam (PVN), theo lời người phát ngôn của ông Mordashov vào ngày 12/2.
Tờ RBC của Nga dẫn một nguồn tin giấu tên tiết lộ rằng khoản tiền thắng kiện 500 triệu USD cho Power Machines đang được bàn bạc và họ "hài lòng" với phán quyết của tòa Singapore.
Vụ kiện của Power Machines đánh dấu chiến thắng đầu tiên của một công ty Nga chịu lệnh trừng phạt của Mỹ do dính líu đến xung đột ở Ukraine tính từ năm 2022, theo RBC.
Ngoài việc đệ đơn lên Trung tâm Tài chính quốc tế Singapore (SIAC) thì Power Machines cũng kiện PVN và đại diện của họ tại Nga lên tòa án Moscow vào ngày 2/2/2024, phần nào cho thấy quyết tâm của công ty Nga trong vụ việc này.
Bình luận với BBC News Tiếng Việt với điều kiện ẩn danh, một luật sư chuyên mảng kiện tụng quốc tế ở Sài Gòn nói rằng phán quyết trọng tài Singapore là chung thẩm nên phía PVN không thể nào kháng cáo.
BBC News Tiếng Việt đã liên hệ với Power Machines và PVN bình luận về kết quả vụ kiện nhưng chưa nhận được phản hồi.
PVN trả 500 triệu USD thế nào?
Về khoản 500 triệu USD mà PVN phải thanh toán cho Power Machines, luật sư ẩn danh nói với BBC rằng, sau phán quyết của tòa, phía Power Machines sẽ thu thập thông tin tài sản của PVN ở nước ngoài, đồng thời yêu cầu PVN tự nguyện thanh toán.
"Nếu PVN từ chối thì Power Machines sẽ đề nghị tòa án các nước có tài sản của PVN công nhận và cho thi hành phán quyết trọng tài SIAC đó để kê biên tài sản có liên quan để bán trả nợ."
Luật sư này cũng phân tích thêm rằng đây là vụ kiện giữa hai doanh nghiệp nên "nhà nước không có trách nhiệm gì".
"Tài sản của PVN và công ty con có liên quan sẽ là đối tượng bảo đảm thi hành phán quyết trọng tài, chứ không ảnh hưởng gì đến ngân sách nhà nước," luật sư nêu ý kiến.
Power Machines đã có lịch sử làm ăn với Việt Nam từ hơn 50 năm. Công ty này từng cung cấp ba máy phát điện cho Nhà máy Thủy điện Thác Bà, cũng như từng là nhà cung cấp thiết bị cho các nhà máy nhiệt điện Uông Bí, Phả Lại và các nhà máy thủy điện Trị An, Hòa Bình, Ialy, Cần Đơn...Nhà thầu Nga kiện PVN, làm bế tắc dự án nhiệt điện12 tháng 11 năm 2019
Cá Voi Xanh: Trung Quốc hay giá điện mới là lý do thật?12 tháng 9 năm 2019
Việt Nam và các sân 'trục lợi' đầy màu mỡ29 tháng 3 năm 2019
Luật sư ẩn danh nhận định rằng những vụ kiện như giữa Power Machines và PVN là điều bình thường, vì theo ông, trên thế giới vẫn có nhiều vụ kiện như vậy.
"Giao thương quốc tế sâu rộng thì tranh tụng là chuyện thường tình, không phải là chuyện quốc gia đại sự gì," luật sư này nói.
Tuy nhiên, một luồng dư luận lo ngại rằng những vụ kiện tụng này sẽ ảnh hưởng đến uy tín các tập đoàn thuộc vốn nhà nước như PVN cũng như gây tác động tiêu cực đến ngoại giao Việt - Nga vì dự án nằm trong chương trình hợp tác kinh tế - thương mại, khoa học - kỹ thuật giữa hai nước.
Chưa rõ lý do vì sao tới nay báo chí trong nước vẫn kín tiếng về vụ Power Machines thắng kiện PVN.
Vào năm 2019, trên website của Tạp chí Năng lượng Việt Nam, nhà báo Nguyễn Lê Minh có bài viết trong đó nêu rằng nếu PVN thua kiện sẽ làm mất uy tín của tập đoàn này và ảnh hưởng hợp tác đối với các mỏ dầu khí ở ngoài khơi.
"Ở tầm mức cao hơn, cần tránh khiếu kiện lần này ảnh hưởng đến hợp tác liên chính phủ về các chủ đề kinh tế, nghiên cứu khoa học hạt nhân và an ninh quốc phòng," ông Minh viết.
HÌNHẢNH,REUTERS/MAXIM SHEMETOV/
Tỷ phú Nga Alexey Mordashov phát biểu trong một phiên họp của Diễn đàn Kinh tế Quốc tế (SPIEF) tại Saint Petersburg, Nga ngày 16 tháng 6 năm 2022
Nguyên nhân kiện tụng
Theo thông tin từ Bộ Công thương, từ năm 2010, Dự án Nhà máy nhiệt điện Long Phú 1 gồm 2 tổ máy với tổng công suất 1.200 MW được Chính phủ Việt Nam giao cho PVN làm chủ đầu tư.
Dự án được Bộ Công Thương phê duyệt ngày 12/7/2010 với quy mô công suất khoảng 4.400MW (lớn gấp hơn hai lần công suất của Nhà máy Thủy điện Hòa Bình).
Ngày 28/12/2010, chính phủ đồng ý để PVN tiến hành thủ tục chỉ định tổng thầu EPC cho dự án. Ngay trong ngày, PVN đã ký với Tổng công ty Cổ phần dịch vụ kỹ thuật dầu khí (PTSC) hợp đồng gói thầu EPC lên đến 1,2 tỷ USD.
Đến tháng 3/2013, do nhận thấy năng lực nhà thầu không đáp ứng yêu cầu, kéo theo việc chậm trễ tiến độ nên PVN kiến nghị Thủ tướng Chính phủ thay đổi tổng thầu EPC.
Đến ngày 30/12/2014, PVN đã ký kết với Liên danh nhà thầu Power Machines và PTSC làm Tổng thầu EPC.
Tuy nhiên, dự án mới được thực hiện khoảng 77-78% thì Power Machines chịu lệnh cấm vận từ Mỹ, không tiếp tục thực hiện hợp đồng tổng thầu.
Đến tháng 01/2019, nhà thầu Power Machines đã có văn bản chính thức thông báo về việc chấm dứt thực hiện hợp đồng do bất khả kháng.
Ngày 23/8/2019, sau khi có hàng chục cuộc trao đổi và đàm phán không thành công thì Công ty Power Machines đã thông qua luật sư đại diện của mình gửi đơn kiện PVN đến Trung tâm Tài chính quốc tế Singapore (SIAC).
Các khiếu kiện chính của Power Machines bao gồm: Power Machines coi lệnh cấm vận của Mỹ là sự kiện bất khả kháng; Power Machines khiếu nại PVN không thực hiện thanh toán cho Power Machines; Power Machines cho rằng PVN không có cơ sở khi rút Bảo đảm thực hiện hợp đồng của Power Machines.
Vào tháng 9/2019, PVN cho biết đã trả lời SIAC, phủ định toàn bộ các khiếu kiện của Power Machines. Đặc biệt, PVN không cho rằng lệnh cấm vận của Mỹ là sự kiện bất khả kháng.
Dự án trên vốn được dự kiến phát điện vào năm 2015 nhưng đến nay vẫn chưa hoàn thành. Theo PVN, nguyên nhân chính dẫn đến việc chậm tiến độ xuất phát từ năng lực tổng thầu EPC, tức liên danh Power Machines và PTSC. Trong đó, PTSC thiếu kinh nghiệm điều hành còn Power Machines bị Mỹ cấm vận.
HÌNH ẢNH,PVN.VN
Dự án Nhà máy nhiệt điện Long Phú 1
Dự án có tổng mức đầu tư ban đầu khoảng 29.500 tỉ đồng, sau chín năm, dự án tăng lên mức 41.200 tỉ (tức đội vốn 11.700 tỉ đồng).
Theo PVN, nếu tính cả chi phí phát sinh kết cấu thép của dự án, nhiệt điện Long Phú 1 sẽ đội vốn lên tới 15.400 tỉ, trong đó chi phí xây dựng dự án tăng 4.087 tỉ đồng do bổ sung dự toán chi phí một số hạng mục công trình, điều chỉnh tỉ giá USD, đơn giá vật liệu, nhân công, ca máy thi công.
Ngày 8/11/2023, trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội liên quan đến dự án Long Phú 1, Bộ trưởng Công thương Nguyễn Hồng Diên phát biểu rằng sau khi có phán quyết của SIAC thì PVN mới có thể đưa ra phương án chính thức tiếp tục triển khai đối với dự án.
"Chính phủ, Bộ Công Thương đã và sẽ chỉ đạo PVN - với vai trò là chủ đầu tư dự án Long Phú 1 - có phương án thực hiện đối với dự án này với mục tiêu giảm thiểu thiệt hại, đưa dự án vào vận hành một cách sớm nhất, trong trường hợp có vấn đề vượt thẩm quyền, PVN có trách nhiệm báo cáo cấp có thẩm quyền quyết định," ông Diên nói trước Quốc hội Việt Nam.
Người phát ngôn của tỷ phú Mordashov thì thông tin rằng Power Machines đã thắng kiện tại Trung tâm Tài chính quốc tế Singapore (SIAC) từ tháng 11 năm ngoái. Như vậy, có khả năng chỉ vài ngày, vài tuần sau phát biểu của Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, vụ kiện đã có kết quả.
Nhưng từ đó đến nay, Bộ Công thương vẫn chưa thông tin gì thêm cho công chúng về kế hoạch cho nhà máy điện Long Bình 1 còn dang dở này.
No comments:
Post a Comment