Monday, June 4, 2018

Đặc khu Kinh tế: Sân chơi của nhóm lợi ích và bán nước?



 -
Hiện Việt Nam đang cân nhắc thành lập các “Đặc Khu Kinh Tế” để thu hút đầu tư và phát triển. Có người đề nghị nên cho doanh nghiệp quốc tế thuê đất lên đến 99 năm và nhận nhiều ưu đãi khác từ chính sách đầu tư cho đến thuế.
Nghe qua thì thật giật mình, khi toàn bộ bộ máy hành chính đang có phải di dời để nhường đường cho một bộ máy mới phục vụ cho nhà đầu tư nước ngoài vào khu vực này. Trong 99 năm – tương đương với 3-4 thế hệ con người đó, chúng ta sẽ chống chọi thế nào với những làn sóng di dân từ nơi khác đến (nói thẳng ra là Tàu Cộng), tìm mọi cách ở lại và chi phối chính trị, kinh tế, an ninh quốc phòng. Khi đó có đòi lại được hay không?
Nói như ĐBQH TPHCM Trương Trọng Nghĩa: “Đã có ví dụ nhãn tiền, nên luật phải thiết kế chỉ mở cửa cho bạn bè chứ không phải mời cướp vào nhà. Nếu kẻ cướp giả làm bạn tốt thì phải có chế tài”. Đó là còn chưa kể dễ nảy sinh tình trạng vua chúa “cai trị” đặc khu không thể lường được.


Đại biểu Quốc hội Trương Trọng Nghĩa tại Quốc hội. Ông là người đầu tiên lên tiếng phản đối việc lập Đặc khu và có cảnh báo mạnh mẽ nhất.

Đặc khu Kinh tế không phải là mô hình mới, chỉ cần Google “special economic zone” thì sẽ ra kết quả. Nói ngắn gọn dễ hiểu nó là:
1. Khu vực ở trong một nước có quy chế đặc biệt từ chính sách cho tới thuế. Ví dụ, bên ngoài thì thuế 30% thì nếu làm ở trong sẽ được ưu đãi, lấy ví dụ, 10%.
2. Khu vực đó sẽ có thủ tục hành chính riêng như về giấy phép kinh doanh.
3. Mục đích là thu hút đầu tư và xây dựng trung tâm kinh tế.
Trên lý thuyết thì Đặc khu Kinh tế không có gì sai cả. Nhưng khi áp dụng ở Việt Nam thì nó sẽ, hoặc đã, biến thành sân chơi riêng của các lợi ích nhóm. Ví dụ điển hình là Formosa. Họ được thuê đất 70 năm với giá 80đ/m2/năm – một con số quá rẻ như cho không biếu không. Và khi gây thiệt hại về môi trường thì được chính quyền sở tại bảo vệ và bao che.
Sự đặc quyền mà chính quyền ưu ái cho doanh nghiệp ngoại đã biến đặc khu đó thành một vùng rất riêng biệt với lãnh thổ Việt Nam, nơi có tiêu chuẩn kép về môi trường và pháp luật. Kinh tế gia thì gọi đó là đặc khu kinh tế, còn dân đen khi nhìn vào thì gọi là bán nước.
Đặc khu Kinh tế không có gì sai nếu nó là khu vực để các doanh nghiệp chân chính đến đầu tư và nhận được ưu đãi trong những năm đầu. Lý do là họ chịu rủi ro bỏ vốn thì cho họ ưu đãi để tăng mức và thời gian hòa vốn. Chứ ưu đãi thuê đất giá rẻ mạt đến 99 năm như vị ĐBQH kia đề xuất thì thật là khủng khiếp.
Ai sẽ hưởng lợi từ các đặc khu kinh tế này? Lợi ích nhóm ở đâu ra? Chẳng phải đó chính là:
1. Dân đầu cơ bất động sản – mà phần lớn ai thâu tóm đất thì chắc không cần nói nhiều. Đất Phú Quốc đang nóng lên vì tin đồn thành lập đặc khu.
2. Quan chức. Khi đã có sự thông đồng chính sách, “tạo thông thoáng” đầu tư thì lợi ích nhóm thu về chắc hẳn cũng “vượt trội”
3. Nhà đầu tư nước ngoài. Không có gì phàn nàn nếu là các doanh nghiệp có trách nhiệm của các nước phương Tây. Nhưng đừng vội mừng, Việt Nam chúng ta có “truyền thống” rước Tàu Cộng vào giày xéo tài nguyên đất nước, hút cạn kiệt khoáng sản và thậm chí sẵn sàng đón dòng di dân lớn từ nước bạn phương Bắc. Chắc cái này không cần phải nhắc nhiều.


“Chính sách 99 năm” vượt trội ở điểm nào?

Vậy dân thường sẽ được gì? Trên lý thuyết thì các đặc khu kinh tế sẽ tạo việc làm, chúng ta có thể học hỏi công nghệ để từ đó phát triển. Nhưng trên thực tế, các doanh nghiệp Tàu Cộng tới và coi Việt Nam như cái bãi rác, nơi họ có thể sản xuất với tiêu chuẩn thấp mà ở quê nhà họ không hề mơ tưởng tới. Khi có vấn đề gì thì chỉ cần lót tiền làm êm chuyện. Họ được lợi, quan chức được tiền, chỉ người dân là chịu thiệt. Vậy dân được gì từ những đồng lương rẻ bèo kia? Họ được một nhưng mất mười. Một nhóm người được lợi trong khi cả dân phải chịu trả thiệt hại.
Tôi không đồng ý với mô hình đặc khu kinh tế vì nó tạo ra sự phân biệt đối xử. Tại sao phải có những đặc khu và ưu đãi cho một số doanh nghiệp. Thay vì thành lập những Đặc Khu Kinh Tế, nếu muốn phát triển thì tại sao không làm những điều sau?
1. Giảm thuế chung để tất cả doanh nghiệp nước ngoài và trong nước đều hưởng lợi, có thêm nguồn lực đầu tư.
2. Giảm thủ tục hành chính và giấy phép để giảm quan liêu và gánh nặng cho doanh nghiệp.
3. Thiết lập hệ thống pháp lý rõ ràng để tất cả doanh nghiệp để an tâm làm ăn và hưởng lợi, chứ không riêng doanh nghiệp nào.
Đó là những cái cơ bản để phát triển đất nước. Muốn thu hút đầu tư thì phải tạo sân chơi sòng phẳng cho tất cả chứ không riêng doanh nghiệp nào. Muốn đất nước đi lên thì phải biến cả đất nước thành nơi đáng thu hút vốn. Chứ giải pháp không phải là tạo ra vài khu đăc khu kinh tế rồi coi đó là phát triển. Đó là phát triển giả tạo dựa trên tham nhũng và lợi ích nhóm.

No comments: