Mười sáu năm qua, từ ngày tôi đặt chân lên Cổ thành Quảng Trị, mỗi lần nghĩ đến phận mình, vận nước... thì lúc nào trong trí tôi cũng hiện ra hình ảnh oai hùng của các binh sĩ Thủy Quân Lục Chiến đang ào ạt tiến lên Cổ thành, ném những quả lựu đạn đầu tiên vào đám Cộng quân Bắc Việt, để cho Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa được hãnh diện, để đưa Thủy Quân Lục Chiến được lên hàng đầu trong các đơn vị. Một quyết định đã làm nên lịch sử, để rồi một ngày sau đó 16/9/1972, Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu tức tốc mở cuộc thăm viếng để làm hăng say tinh thần binh sĩ cũng như để chia vui cùng anh em Thủy Quân Lục Chiến trong chiến thắng lịch sử này. Tôi miên man suy nghĩ, và rồi hình ảnh cuộc chiến với các anh em Thủy Quân Lục Chiến trong đêm 14 rạng ngày 15/9/1972 lại ngời sáng trong trí tôi. Ôi làm sao tôi có thể quên được ngày lịch sử đó. Người ta viết về chiến thắng Cổ Thành rất nhiều, riêng tôi Thạch Thảo đã được vinh hạnh làm người sĩ quan Thủy Quân Lục Chiến đầu tiên cùng anh em đặt chân lên Cổ Thành. Hôm nay tôi viết lại đây như một nhân chứng, kể lại một biến cố trọng đại cho Thủy Quân Lục Chiến Việt Nam và cũng cho cả chính tôi. Mọi diễn biến không hề thêm thắt, thi vị hoá hay thần thánh hóa, tất cả đều là sự thật. Một sự thật hiển hách cũng có mà phũ phàng cũng có !
Vào khoảng 6 giờ chiều, vừa mới dùng xong bữa cơm với ít đồ hộp và gạo sấy ngâm nước, người lính Truyền tin gọi tôi: “Ông thầy, có Thạch Sanh gọi”. (Thạch Sanh là Đại úy Đại đội trưởng Đại đội 3 cùng tên với tôi). Cầm ống nói trên tay:
- Thạch Thảo tôi nghe đây
Bên kia ống nói không phải Thạch Sanh mà là người lính Truyền tin:
- Trình Thạch Thảo, Thạch Sanh ra lệnh con cái “zulu” gấp.
- O.K
Tôi ra lệnh cho Trung đội sẵn sàng di chuyển trong 1O phút. Trở lại vị trí cuối cùng mà Thủy Quân Lục Chiến đã được bàn giao lại từ Tiểu đoàn 5 Nhảy Dù. (Cũng tại vị trí này chính tôi đã nhận tuyến từ một sĩ quan trẻ vào ngày 28/7. Thấy tôi đến anh mừng rỡ, bắt tay, chỉ cho tôi những gì cần thiết. Khi nhận ra tôi không có nón sắt và không mặc áo giáp, anh liền bảo: “Ở đây nguy hiểm lắm, anh có thể bị nó bắn bất cứ lúc nào”. Tôi trả lời: “Anh đừng nghĩ rằng chết là dễ, nhiều người muốn chết vẫn không được”. Anh mỉm cười bắt vội tay tôi và lẹ làng theo đơn vị về phía sau). Tôi đến Ban chỉ huy Đại đội, tất cả các sĩ quan đều có mặt, tôi không buồn chào ai cả mà ngồi sà xuống. “Lại chuyện gì nữa đây?” tôi hỏi Thạch Sanh, anh không mấy được vui chỉ trả lời cộc lốc: “ĐM lại ủi nữa”. Anh quay sang tất cả ra lệnh:
- Thôi đủ rồi, chúng ta vào họp. Đêm nay chúng ta có nhiệm vụ tái chiếm Cổ Thành.
Giọng anh trầm xuống, nét mặt hình như rắn rỏi hơn, già thêm vài tuổi. Anh nói tiếp:
- Trên Bộ Tư lệnh cho chúng ta biết chỉ còn 5 ngày nữa là hết thời hạn 3 tháng tái chiếm lãnh thổ do Tổng thống đề ra. Các đơn vị Nhảy Dù cũng như Biệt Động quân đều bị đánh bật ra và bị tổn thất nặng khi họ mon men tới chân thành. Bởi vậy ông Tư lệnh cho chúng ta phải cố gắng tối đa.
- Tụi mình lại mình đồng da sắt nữa sao ? Tôi hỏi đùa.
Sau khi bàn xong mọi kế hoạch, tôi Thạch Thảo nhận nhiệm vụ đi đầu, là đội quân tiền đạo, một trọng trách quá sức nặng nề mà tôi không ngờ ngày hôm nay Trung đội tôi được lệnh phải làm. Tất cả anh em đều ra về, Thạch Sanh nán tôi ở lại để nói vài lời tâm sự. Anh nhắc lại cách đây không lâu, từ ngày tôi và Trung úy Trà về Đại đội 3 với anh, anh vững tin hơn... Nhất là từ lúc phản công địch, vượt sông Mỹ Chánh, Đại đội 3 liên tiếp tạo được nhiều chiến công to lớn. Đặc biệt dọc theo kinh Vĩnh Định, Đại đội 3 đã phải chạm địch ở cấp Trung đoàn, tình thế khá nguy ngập. Trời gần tối, thời điểm mà địch quân có nhiều hy vọng giữ vững được phòng tuyến nhất thì Thạch Thảo được điều động lên. Tôi yêu cầu Thiết giáp bắn tối đa vào các miệng hố, vào các gốc cây; độ 5 phút tôi yêu cầu chuyển hướng tác xạ, vẫn bắn nhưng tầm đạn cao khỏi đầu người. Trung đội đồng loạt xung phong, đứng thẳng người hiên ngang tiến lên. Bọn Cộng sản Bắc Việt đã phải bỏ hầm trú ẩn tháo chạy. Chúng tôi tha hồ bắn giết. Vũ khí tịch thâu được vô số kể. Quả thật không ngờ khi nhìn thấy chúng tôi đồng loạt tiến lên trong tinh thần sắt đá, không biết sợ chết là gì. Tinh thần địch không còn nữa, tay chân bấn loạn nên chúng không thể xử dụng súng đạn được mà đành bỏ chạy. Đêm đó tôi nằm chung với một xác chết và một tên cán binh còn sống dưới hầm. Sáng ra mới phát giác được hắn và bắt giải về Tiểu đoàn. Thật là một sự việc khó tin nhưng có thật !
Giờ đây Trung đội tôi phải đảm nhận một công việc khó khăn gấp ngàn lần. Có thể chúng tôi cũng sẽ như những chiến sĩ của các đơn vị bạn: sẽ ra đi không bao giờ trở lại, có khác gì Kinh Kha. Và cũng có thể may mắn hơn: bị đánh bật ra khỏi bờ thành với nhiều thương vong... Tôi miên man suy nghĩ trên đường về Trung đội. Tập họp Trung đội phó và các Tiểu đội trưởng lại, tôi cho anh em biết:
- Đêm nay, nhiệm vụ của chúng ta là tái chiếm Cổ Thành, anh em chuẩn bị tinh thần, cho binh sĩ nghỉ ngơi tại chỗ. Khi nào có lệnh xuất quân tôi sẽ cho anh em hay. Nhớ canh gác cẩn thận.
Khoảng 8 giờ tối, một đơn vị thiết giáp M48 được điều động đến ngay tuyến tôi. Tôi đích thân ra gặp vị chỉ huy và yêu cầu anh cho bắn vào những chỗ tôi muốn bắn. Tôi như say với khói súng, tôi chỉ bắn tứ tung, bắn vào những nơi nào tôi nghi ngờ có quân Bắc Việt đang trú ẩn. Gần 1 tiếng đồng hồ cùng với anh em Thiết giáp, tôi nhảy ra khỏi chiếc M48 khi những quả trọng pháo 13O ly của địch bắt đầu bắn vu vơ vào vị trí đóng quân của Thủy Quân Lục Chiến. Tôi yêu cầu quân bạn ngưng tác xạ để tôi cho con cái tiến lên. Tôi báo cáo với Thạch Sanh tôi đang cho con cái “zulu”. Một Tiểu đội hàng ngang theo tổ tam chế, 2 Tiểu đội hàng dọc kèm hai bên cạnh sườn, từ từ vượt tuyến xuất phát. Vừa rời khỏi tuyến chừng 5O mét, chúng tôi đã phải chạm trán ngay với các tổ tiền đồn của địch quân, chúng ném lựu đạn vào ta. Tôi ra lệnh tất cả chỉ được chống trả bằng lựu đạn, tuyệt đối không được dùng súng cá nhân, cứ từ từ tiến lên. Chuẩn úy Luật, một sĩ quan mới ra trường được vài tháng, đang theo tôi để thực tập, lúc nào anh cũng bám sát tôi. Tôi đổi hệ thống liên lạc, có tần số của Tiểu đoàn để có thể trực tiếp liên lạc với các Đại đội bạn. Tất cả mọi người trong Trung đội đều bò sát đất, từ từ chậm chạp tiến lên, lựu đạn nổ tứ phía... Bọn Cộng sản rất quyœ quyệt chúng không dùng súng cá nhân, chỉ ném toàn lựu đạn mỗi khi nghe tiếng động hoặc tiếng va chạm vào những cành cây hay mảnh tôn từ những mái nhà sụp xuống. Tôi phải liên tục bò qua bò lại, lúc tới lúc lui để điều động anh em, để quan sát tình hình cũng như để theo dõi và đối phó với mọi biến chuyển. Có tiếng nói nhỏ:
- Ông thầy, chúng ta đã thịt được 1 thằng, bọn còn lại chạy về hướng trước mặt.
- Mặc kệ nó, cứ tiến lên, không được dùng súng.
Đêm tối quá, không thấy được gì, không rõ được địch. Khốn nỗi tôi không thể yêu cầu soi sáng vì địch sẽ thấy được chúng tôi đang di chuyển. Xa hơn một tí, trên Cổ Thành, Pháo binh 1O5 ly của ta vẫn ì ầm nổ lai rai. Mục đích cho địch tưởng rằng đêm nay cũng như mọi đêm, cũng đột kích và quấy phá lẻ tẻ... Chúng nào ngờ dưới chân thành, đoàn quân Lính Thủy Đánh Bộ đang quyết tâm mở ra một trang sử mới cho Thủy Quân Lục Chiến Việt Nam.
Gần 3 tiếng đồng hồ, vừa bò, lách, di chuyển trong mọi tư thế, lại vừa đánh địch bằng lựu đạn. Rốt cuộc chúng tôi cũng tới được chân thành, cách bờ thành chừng 1OO mét. Tôi cho anh em tìm chỗ ẩn núp, nằm sát đất, nấp vào các vách tường đổ nát hay những hố bom, không ai gây tiếng động nào. Tôi yêu cầu soi sáng để quan sát địa thế. Trái sáng được bắn lên, bọn Cộng sản Bắc Việt ngồi trên bờ thành canh gác, 3 tên một toán, cứ cách vài mét lại có 3 tên, chúng đang ở trên cầu. Mỗi lần trái sáng bắn lên, bóng đen của chúng chạy dài qua nơi chúng tôi ẩn nấp, tạo thêm cảnh rợn người mang lại cảm tưởng chúng đang đứng ở trên đầu và đang dòm ngó vào chỗ chúng tôi đang núp. Tôi yêu cầu Pháo binh bắn vào thành nhiều hơn, những tràn 1O5 ly vút qua đầu chúng tôi, rớt vào trong thành dường như không làm địch quân khiếp sợ, đa số đều không rớt đúng vào chỗ chúng ở. Mặc cho Pháo binh bắn thế nào chúng vẫn không rời vị trí canh gác. Có lẽ địch quân nghi ngờ sự có mặt của chúng tôi nên tăng cường canh gác cẩn mật hơn.
Thạch Sanh thỉnh thoảng hỏi thăm tôi: đã đến đâu rồi, tình hình thế nào, có thể lên thành được không ? Tôi báo cáo về mọi chi tiết để anh rõ. Quả thật không thể nào làm được một cái gì trong lúc này. Địch canh gác quá kỹ càng, lại đông đảo. Chúng đang ở thế thượng phong, muốn đánh chúng lúc này thật muôn vàn khó khăn, nguy hiểm, chẳng khác nào những con thiêu thân đang cố lao đầu vào đống lửa. Phải kiên nhẫn đợi chờ, phải tính toán kỹ càng chính xác, trước một phút hay sau một phút cũng có thể chuyển thắng thành bại. Nếu địch phát giác được chúng tôi đang ở nơi này thì chỉ trong tích tắc cả thầy lẫn trò tôi đều cuốn gói theo Bác!
Đánh địch là lẽ dĩ nhiên, nhưng làm cách nào đánh chiếm được thành mà anh em binh sĩ không thiệt hại, đó là vấn đề được đặt ra và chính tôi phải tự giải quyết lấy. Thực tế là tôi đang lo cho tất cả anh em và cũng cho chính bản thân mình. Tình thế này có khác gì 2 anh hùng võ lâm đang đấu một mất một còn để tranh dành địa vị độc tôn nhất thiên hạ. Hoặc là phải hy sinh hoặc được làm bá chủ võ lâm. Thiếu úy Luật hỏi tôi:
- Anh nhất định phải lên thành đêm nay sao?
Tôi trả lời Luật:
- Có lẽ anh đã biết tại sao tôi vào Thủy Quân Lục Chiến ?
Tôi chọn Thủy Quân Lục Chiến vì nhìn thấy anh Đại úy sĩ quan tuyển mộ cho Sư đoàn, trẻ măng ánh mắt hào hùng. Tôi nghĩ bụng lính Thủy Quân Lục Chiến oai hùng, đánh giặc có tiếng lên cấp nhanh mỗi lần tạo được chiến công. nên tôi không chút ngại ngùng chọn Thủy Quân Lục Chiến làm cuộc đời binh nghiệp với quyết tâm “một xanh cỏ hai đỏ ngực”.
Tôi nhất định phải lên được Cổ Thành, phải đuổi được bọn chó săn ra khỏi thành. Nhận định sáng suốt, kiên nhẫn đợi chờ cho đúng thời điểm. Đó là điều mà tôi phải có bổn phận chẳng những với anh em mà còn mang theo danh dự của Sư đoàn Thủy Quân Lục Chiến và cho cả Quân đội Việt Nam Cộng Hòa. Tôi quyết tìm một giải pháp, tôi cố gắng quan sát tìm đường để chuẩn bị cho con cái tiến lên. Có ai ở vào vai trò của tôi lúc ấy mới thấy những gì tôi đang làm là khó khăn và nguy hiểm đến chừng nào. Bằng, Trưởng ban 3 Tiểu đoàn cũng sốt ruột hỏi thăm tin tức, tôi cho anh hay mọi sự, cuối cùng tôi kèm theo một câu khôi hài:
- Đại Bàng yên tâm, ngày mai tôi sẽ mang về cho Đại Bàng mấy khẩu K54 xài chơi.
Ông vui vẻ chúc tôi may mắn và tôi cũng không quên cám ơn sự chúc tụng của ông. Tôi yêu cầu Thạc Sanh cho thêm soi sáng và Pháo binh. Mỗi lần xong đợt Pháo, Thạch Sanh lại hỏi tôi:
- Anh thấy thế nào, có thể cho con cái lên được không ?
Tôi trả lời anh:
-Không thể được vào lúc này.
Quả vậy, địch đã tăng cường sự kiểm soát, tên chỉ huy chạy tới chạy lui la lớn:
- Coi chừng tụi Ngụy tấn công.
Bằng giọng Bắc nghe rõ mồn một. Tôi lại phải yêu cầu cho thêm Pháo binh và trái sáng. Tôi nghĩ không thể để Pháo binh bắn vào thành mà không rớt vào đầu bọn chúng, nhưng khổ nỗi nếu rớt vào đầu chúng thì cũng rớt vào đầu chúng tôi luôn ! Phải làm sao đây? Muốn thành công đành phải chịu hy sinh. Không dám vào hang cọp thì làm sao bắt được cọp ? Tôi quyết định lợi dụng Pháo binh để thi hành kế hoạch. Tôi yêu cầu Pháo binh bắn gần hơn 5O mét, những tràng pháo 1O5 ly vút qua đầu chúng tôi, vẫn rớt vào bên trong bờ thành. Không được, cho ngắn lại 25 mét nữa, đạn vẫn nổ ở trong thành. Lần này tôi yêu cầu ngắn thêm 25 mét nữa, những quả đạn rơi đúng phóc bờ thành, mảnh đạn bay tứ phía rớt rào rào trên đầu chúng tôi. Tốt lắm ! Cho thêm một loạt nữa, tiếng gầm thét lại tiếp tục vang lên. Cho thêm soi sáng, qua ánh sáng mờ nhạt, tôi có thể quan sát thấy quân Bắc Việt vội vã chui vào hầm trú ẩn. Nhìn lên tay, đồng hồ chỉ đúng 5 giờ 15 phút. Một trái đạn 1O5 ly rơi ở đàng sau tôi chừng 2O mét.
- Thạch Thảo, anh có sao không ?
Thạch Sanh gọi tôi, tôi trả lời vội trong máy:
- Không sao, cho nó ngừng ngay, tôi sẽ cho con cái tiến lên.
Trời cũng bắt đầu mờ sáng, ở hướng Đông bầu trời trong xanh, ánh ban mai đủ để tôi nhìn thấy bờ thành chạy dài từ đâu tới đâu. Một quyết định chạy nhanh trong đầu tôi: nhân lúc quân Bắc Việt vừa chui vô hầm tránh đạn, tôi cho quân ào lên, chắc chắn chúng sẽ không trở tay kịp. Tôi gọi Trung sĩ Xuân, một Tiểu đội trưởng gan dạ và đầy kinh nghiệm, gấp rút ra lệnh:
- Anh dẫn Tiểu đội lên trước, tôi cùng anh em bám theo sau, âm thầm không gây tiếng động, nhanh lên.
Tiểu đội của Xuân nhanh như cắt, rời vị trí trú ẩn, lội qua giao thông hào trèo lên bờ thành. Cả Trung đội bám gót theo sau. Xuân đã đến nơi rồi, anh em trong Tiểu đội đã ném những quả lựu đạn đầu tiên vào các công sự của địch quân. Tôi nhìn thấy rõ Xuân chạy xông xáo ở trên thành, tôi cho cả Trung đội ào lên. Cầm máy gọi qua hơi thở:
- Thạch Sanh táp-pi, ra lệnh táp-pi.
Tôi giao vội ống máy nói cho người lính Truyền tin rồi cùng anh em tiếp tục ném lựu đạn vào các hầm hố của quân thù. Trong khoảnh khắc, một khu vực khoảng 15O mét đã bị chúng tôi chiếm trọn. Địch bỏ chạy, chúng tôi thừa thắng xông lên... Mười phút sau, Thạch Sanh dẫn cả Đại đội lên tiếp ứng, tiếng xung phong như vũ bão làm cho Cộng quân trong cơn bối rối lại càng bối rối hơn. Không còn cách nào khác hơn, chúng đành phải thi hành câu “tẩu vi thượng sách”. quả thật chúng không bao giờ ngờ rằng vào giờ phút chót này mà Thủy Quân Lục Chiến lại dám tấn công vào thành. Chính điểm bất ngờ này đã đưa đoàn quân của Bác và Đảng đi đến chỗ Thân Bại Danh Liệt. Một thất bại chua cay, hàng trăm tên phải bỏ xác tại chỗ, hàng ngàn tên phải vất súng ống bỏ chạy.
Đoàn quân Bắc Việt lúc này chẳng khác gì đàn vịt bị lùa ra khỏi chuồng, mạnh ai nấy chạy, súng đạn vất tứ tung. Chúng tôi thu được vô số vũ khí và tù binh. Khoảng 3O phút sau, một Đại đội của tiểu đoàn 6 Thủy Quân Lục Chiến cũng bắt đầu khai hỏa xung phong ở hướng Tây Nam Cổ Thành. Chỉ trong thời gian ngắn, các chiến sĩ Thần Ưng cũng làm chủ được một phần đất của thành này. Đến đây, coi như Thủy Quân Lục Chiến đã làm chủ hoàn toàn Cổ Thành, việc thanh toán những tên còn sót lại, không đặt thành vấn đề đối với anh em nữa.
Khoảng 7 giờ sáng, Thiếu tá Đệ, Tiểu đoàn phó Tiểu đoàn 3 mang lên một chai rượu, ông nói:
- Thạch Thảo uống một hớp đi, chúc mừng Thạch Thảo, tôi mừng anh đã tạo được chiến công. Quả thật anh đã đem vinh dự to lớn về cho Sư đoàn Thủy Quân Lục Chiến và đặc biệt là Tiểu đoàn 3 Sói Biển.
Tôi cầm lấy uống một ngụm, mùi rượu đã làm tôi quên đi những cực nhọc suốt đêm qua.
Những cụm khói Pháo binh 13O ly của Cộng quân Bắc Việt bắn vu vơ vào thành để chận đường truy kích của Thủy Quân Lục Chiến, làm tôi chợt nhớ ra một điều: “Anh em tôi vẫn còn đầy đủ”, tự nhiên nước mắt tôi trào ra và tôi nghe thấy Khúc Nhạc Khải Hoàn văng vẳng đâu đây đang trổi dậy như để đón chào đoàn quân chiến thắng trở về, trong đó có Trung đội tôi, Đại đội tôi, Thạch Sanh và Thạch Thảo... Cờ Việt Nam Cộng Hòa được cắm lên để đánh dấu một chiến tích kiêu hùng mà Thủy Quân Lục Chiến đã tạo được. Nghĩ lại trận đánh chớp nhoáng và hào hùng này chẳng khác nào ta xem cuốn phim thế chiến nào đó. Anh em vui sướng reo hò, phần tôi chưa lần nào được vui như thế.
Sáng ngày 16/9/1972 tôi được lệnh Tiểu đoàn phải ăn mặc chỉnh tề để đón Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu. Khoảng 1O giờ 3O Tổng thống đáp trực thăng xuống Bộ chỉ huy Tiểu đoàn 6 Thủy Quân Lục Chiến, ông ôm Thiếu tá Tùng Tiểu đoàn trưởng khen ngợi. Tôi nghĩ thầm, chắc thế nào Tổng thống cũng sẽ đến thăm đơn vị tôi. Nhưng rồi trực thăng đã cất cánh mất dạng ở hướng Nam.
Ít ngày sau, Đại úy Bằng, trưởng phòng 3 cho biết tôi đã được đề nghị thăng thưởng. Tôi nói là toàn bộ Trung đội tôi đáng được tưởng thưởng. Nhưng kết quả, vì lý do này hay lý do khác mà không một ai trong Đại đội, kể cả Thạch Sanh, được gì cả ! Tôi hơi thất vọng cho Trung đội của tôi, nhiều người đã chiến đấu rất dũng cảm trong trận tái chiếm Cổ thành. Sau đó một số đã hy sinh trong những cuộc hành quân kế tiếp. Tình trạng bị lãng quên này lại tiềm ẩn một điều may mắn: Khi Cộng sản chiếm miền Nam vào năm 1975, thời gian người quân nhân Việt Nam Cộng Hòa bị chúng hành hạ trong trại tập trung hầu như tyœ lệ thuận với cấp bậc.
Mặc dầu, Thạch Sanh, Trung đội của tôi và riêng tôi có hơi buồn về những buổi lễ mừng chiến thắng sau đó, nhưng không có điều gì có thể làm chúng tôi quên đi niềm tự hào là một trong những người đầu tiên leo lên Cổ thành và đã giữ một vai trò quan trọng trong lịch sử. Chúng tôi hãnh diện về thành tích của chúng tôi. Tôi đã hãnh diện và hiện vẫn còn hãnh diện. Sau Quảng Trị, tôi tiếp tục chiến đấu trong những cuộc hành quân kế tiếp. Cuối cùng tôi bị thương và được nghỉ phép, tôi trở về thăm vợ và đứa con trai mới sinh hơn hai tháng mà tôi chưa hề nhìn thấy mặt.
MX Văn Tấn Thạch
Mười sáu năm qua, từ ngày tôi đặt chân lên Cổ thành Quảng Trị, mỗi lần nghĩ đến phận mình, vận nước... thì lúc nào trong trí tôi cũng hiện ra hình ảnh oai hùng của các binh sĩ Thủy Quân Lục Chiến đang ào ạt tiến lên Cổ thành, ném những quả lựu đạn đầu tiên vào đám Cộng quân Bắc Việt, để cho Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa được hãnh diện, để đưa Thủy Quân Lục Chiến được lên hàng đầu trong các đơn vị. Một quyết định đã làm nên lịch sử, để rồi một ngày sau đó 16/9/1972, Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu tức tốc mở cuộc thăm viếng để làm hăng say tinh thần binh sĩ cũng như để chia vui cùng anh em Thủy Quân Lục Chiến trong chiến thắng lịch sử này. Vài ngày sau đó Quốc Hội Việt Nam Cộng Hòa họp khẩn cấp để thông báo chiến thắng Cổ Thành. Có hàng trăm, hàng ngàn điện tín, thư chúc mừng của các vị Tổng thống, Thủ tướng, Quốc trưởng của các quốc gia Đồng minh cũng như của các Tướng lãnh tên tuổi trên thế giới gửi đến chúc mừng và ca ngợi sự chiến thắng to lớn này. Đài phát thanh Sài Gòn lúc nào cũng nói đến chiến thắng, bài hát “Cờ Bay Trên Cổ Thành Quảng Trị” không ngày nào là không phát đi phát lại nhiều lần. Chẳng những lúc ấy mà mãi đến bây giờ, mỗi lần nghe bản nhạc đó tôi vẫn thấy oai hùng biết bao. Nhưng kèm vào đấy là nỗi uất hận dâng tràn... Chiến sĩ ta hùng dũng như thế đó, anh hùng như thế đó, mà tại sao lại phải buông súng đầu hàng? Tại sao lại phải khuất phục trước quân thù ? Để phải chết chóc, để phải đi vào vòng lao lý khổ ải ? Tại sao lại phải bỏ nước ra đi ? Tại sao ? Tại sao ? và Tại sao ?...
Tôi miên man suy nghĩ, và rồi hình ảnh cuộc chiến với các anh em Thủy Quân Lục Chiến trong đêm 14 rạng ngày 15/9/1972 lại ngời sáng trong trí tôi. Ôi làm sao tôi có thể quên được ngày lịch sử đó. Người ta viết về chiến thắng Cổ Thành rất nhiều, riêng tôi Thạch Thảo đã được vinh hạnh làm người sĩ quan Thủy Quân Lục Chiến đầu tiên cùng anh em đặt chân lên Cổ Thành. Hôm nay tôi viết lại đây như một nhân chứng, kể lại một biến cố trọng đại cho Thủy Quân Lục Chiến Việt Nam và cũng cho cả chính tôi. Mọi diễn biến không hề thêm thắt, thi vị hoá hay thần thánh hóa, tất cả đều là sự thật. Một sự thật hiển hách cũng có mà phũ phàng cũng có !
Vào khoảng 6 giờ chiều, vừa mới dùng xong bữa cơm với ít đồ hộp và gạo sấy ngâm nước, người lính Truyền tin gọi tôi: “Ông thầy, có Thạch Sanh gọi”. (Thạch Sanh là Đại úy Đại đội trưởng Đại đội 3 cùng tên với tôi). Cầm ống nói trên tay:
- Thạch Thảo tôi nghe đây
Bên kia ống nói không phải Thạch Sanh mà là người lính Truyền tin:
- Trình Thạch Thảo, Thạch Sanh ra lệnh con cái “zulu” gấp.
- O.K
Tôi ra lệnh cho Trung đội sẵn sàng di chuyển trong 1O phút. Trở lại vị trí cuối cùng mà Thủy Quân Lục Chiến đã được bàn giao lại từ Tiểu đoàn 5 Nhảy Dù. (Cũng tại vị trí này chính tôi đã nhận tuyến từ một sĩ quan trẻ vào ngày 28/7. Thấy tôi đến anh mừng rỡ, bắt tay, chỉ cho tôi những gì cần thiết. Khi nhận ra tôi không có nón sắt và không mặc áo giáp, anh liền bảo: “Ở đây nguy hiểm lắm, anh có thể bị nó bắn bất cứ lúc nào”. Tôi trả lời: “Anh đừng nghĩ rằng chết là dễ, nhiều người muốn chết vẫn không được”. Anh mỉm cười bắt vội tay tôi và lẹ làng theo đơn vị về phía sau). Tôi đến Ban chỉ huy Đại đội, tất cả các sĩ quan đều có mặt, tôi không buồn chào ai cả mà ngồi sà xuống. “Lại chuyện gì nữa đây?” tôi hỏi Thạch Sanh, anh không mấy được vui chỉ trả lời cộc lốc: “ĐM lại ủi nữa”. Anh quay sang tất cả ra lệnh:
- Thôi đủ rồi, chúng ta vào họp. Đêm nay chúng ta có nhiệm vụ tái chiếm Cổ Thành.
Giọng anh trầm xuống, nét mặt hình như rắn rỏi hơn, già thêm vài tuổi. Anh nói tiếp:
- Trên Bộ Tư lệnh cho chúng ta biết chỉ còn 5 ngày nữa là hết thời hạn 3 tháng tái chiếm lãnh thổ do Tổng thống đề ra. Các đơn vị Nhảy Dù cũng như Biệt Động quân đều bị đánh bật ra và bị tổn thất nặng khi họ mon men tới chân thành. Bởi vậy ông Tư lệnh cho chúng ta phải cố gắng tối đa.
- Tụi mình lại mình đồng da sắt nữa sao ? Tôi hỏi đùa.
Sau khi bàn xong mọi kế hoạch, tôi Thạch Thảo nhận nhiệm vụ đi đầu, là đội quân tiền đạo, một trọng trách quá sức nặng nề mà tôi không ngờ ngày hôm nay Trung đội tôi được lệnh phải làm. Tất cả anh em đều ra về, Thạch Sanh nán tôi ở lại để nói vài lời tâm sự. Anh nhắc lại cách đây không lâu, từ ngày tôi và Trung úy Trà về Đại đội 3 với anh, anh vững tin hơn... Nhất là từ lúc phản công địch, vượt sông Mỹ Chánh, Đại đội 3 liên tiếp tạo được nhiều chiến công to lớn. Đặc biệt dọc theo kinh Vĩnh Định, Đại đội 3 đã phải chạm địch ở cấp Trung đoàn, tình thế khá nguy ngập. Trời gần tối, thời điểm mà địch quân có nhiều hy vọng giữ vững được phòng tuyến nhất thì Thạch Thảo được điều động lên. Tôi yêu cầu Thiết giáp bắn tối đa vào các miệng hố, vào các gốc cây; độ 5 phút tôi yêu cầu chuyển hướng tác xạ, vẫn bắn nhưng tầm đạn cao khỏi đầu người. Trung đội đồng loạt xung phong, đứng thẳng người hiên ngang tiến lên. Bọn Cộng sản Bắc Việt đã phải bỏ hầm trú ẩn tháo chạy. Chúng tôi tha hồ bắn giết. Vũ khí tịch thâu được vô số kể. Quả thật không ngờ khi nhìn thấy chúng tôi đồng loạt tiến lên trong tinh thần sắt đá, không biết sợ chết là gì. Tinh thần địch không còn nữa, tay chân bấn loạn nên chúng không thể xử dụng súng đạn được mà đành bỏ chạy. Đêm đó tôi nằm chung với một xác chết và một tên cán binh còn sống dưới hầm. Sáng ra mới phát giác được hắn và bắt giải về Tiểu đoàn. Thật là một sự việc khó tin nhưng có thật !
Giờ đây Trung đội tôi phải đảm nhận một công việc khó khăn gấp ngàn lần. Có thể chúng tôi cũng sẽ như những chiến sĩ của các đơn vị bạn: sẽ ra đi không bao giờ trở lại, có khác gì Kinh Kha. Và cũng có thể may mắn hơn: bị đánh bật ra khỏi bờ thành với nhiều thương vong... Tôi miên man suy nghĩ trên đường về Trung đội. Tập họp Trung đội phó và các Tiểu đội trưởng lại, tôi cho anh em biết:
- Đêm nay, nhiệm vụ của chúng ta là tái chiếm Cổ Thành, anh em chuẩn bị tinh thần, cho binh sĩ nghỉ ngơi tại chỗ. Khi nào có lệnh xuất quân tôi sẽ cho anh em hay. Nhớ canh gác cẩn thận.
Khoảng 8 giờ tối, một đơn vị thiết giáp M48 được điều động đến ngay tuyến tôi. Tôi đích thân ra gặp vị chỉ huy và yêu cầu anh cho bắn vào những chỗ tôi muốn bắn. Tôi như say với khói súng, tôi chỉ bắn tứ tung, bắn vào những nơi nào tôi nghi ngờ có quân Bắc Việt đang trú ẩn. Gần 1 tiếng đồng hồ cùng với anh em Thiết giáp, tôi nhảy ra khỏi chiếc M48 khi những quả trọng pháo 13O ly của địch bắt đầu bắn vu vơ vào vị trí đóng quân của Thủy Quân Lục Chiến. Tôi yêu cầu quân bạn ngưng tác xạ để tôi cho con cái tiến lên. Tôi báo cáo với Thạch Sanh tôi đang cho con cái “zulu”. Một Tiểu đội hàng ngang theo tổ tam chế, 2 Tiểu đội hàng dọc kèm hai bên cạnh sườn, từ từ vượt tuyến xuất phát. Vừa rời khỏi tuyến chừng 5O mét, chúng tôi đã phải chạm trán ngay với các tổ tiền đồn của địch quân, chúng ném lựu đạn vào ta. Tôi ra lệnh tất cả chỉ được chống trả bằng lựu đạn, tuyệt đối không được dùng súng cá nhân, cứ từ từ tiến lên. Chuẩn úy Luật, một sĩ quan mới ra trường được vài tháng, đang theo tôi để thực tập, lúc nào anh cũng bám sát tôi. Tôi đổi hệ thống liên lạc, có tần số của Tiểu đoàn để có thể trực tiếp liên lạc với các Đại đội bạn. Tất cả mọi người trong Trung đội đều bò sát đất, từ từ chậm chạp tiến lên, lựu đạn nổ tứ phía... Bọn Cộng sản rất quyœ quyệt chúng không dùng súng cá nhân, chỉ ném toàn lựu đạn mỗi khi nghe tiếng động hoặc tiếng va chạm vào những cành cây hay mảnh tôn từ những mái nhà sụp xuống. Tôi phải liên tục bò qua bò lại, lúc tới lúc lui để điều động anh em, để quan sát tình hình cũng như để theo dõi và đối phó với mọi biến chuyển. Có tiếng nói nhỏ:
- Ông thầy, chúng ta đã thịt được 1 thằng, bọn còn lại chạy về hướng trước mặt.
- Mặc kệ nó, cứ tiến lên, không được dùng súng.
Đêm tối quá, không thấy được gì, không rõ được địch. Khốn nỗi tôi không thể yêu cầu soi sáng vì địch sẽ thấy được chúng tôi đang di chuyển. Xa hơn một tí, trên Cổ Thành, Pháo binh 1O5 ly của ta vẫn ì ầm nổ lai rai. Mục đích cho địch tưởng rằng đêm nay cũng như mọi đêm, cũng đột kích và quấy phá lẻ tẻ... Chúng nào ngờ dưới chân thành, đoàn quân Lính Thủy Đánh Bộ đang quyết tâm mở ra một trang sử mới cho Thủy Quân Lục Chiến Việt Nam.
Gần 3 tiếng đồng hồ, vừa bò, lách, di chuyển trong mọi tư thế, lại vừa đánh địch bằng lựu đạn. Rốt cuộc chúng tôi cũng tới được chân thành, cách bờ thành chừng 1OO mét. Tôi cho anh em tìm chỗ ẩn núp, nằm sát đất, nấp vào các vách tường đổ nát hay những hố bom, không ai gây tiếng động nào. Tôi yêu cầu soi sáng để quan sát địa thế. Trái sáng được bắn lên, bọn Cộng sản Bắc Việt ngồi trên bờ thành canh gác, 3 tên một toán, cứ cách vài mét lại có 3 tên, chúng đang ở trên cầu. Mỗi lần trái sáng bắn lên, bóng đen của chúng chạy dài qua nơi chúng tôi ẩn nấp, tạo thêm cảnh rợn người mang lại cảm tưởng chúng đang đứng ở trên đầu và đang dòm ngó vào chỗ chúng tôi đang núp. Tôi yêu cầu Pháo binh bắn vào thành nhiều hơn, những tràn 1O5 ly vút qua đầu chúng tôi, rớt vào trong thành dường như không làm địch quân khiếp sợ, đa số đều không rớt đúng vào chỗ chúng ở. Mặc cho Pháo binh bắn thế nào chúng vẫn không rời vị trí canh gác. Có lẽ địch quân nghi ngờ sự có mặt của chúng tôi nên tăng cường canh gác cẩn mật hơn.
Thạch Sanh thỉnh thoảng hỏi thăm tôi: đã đến đâu rồi, tình hình thế nào, có thể lên thành được không ? Tôi báo cáo về mọi chi tiết để anh rõ. Quả thật không thể nào làm được một cái gì trong lúc này. Địch canh gác quá kỹ càng, lại đông đảo. Chúng đang ở thế thượng phong, muốn đánh chúng lúc này thật muôn vàn khó khăn, nguy hiểm, chẳng khác nào những con thiêu thân đang cố lao đầu vào đống lửa. Phải kiên nhẫn đợi chờ, phải tính toán kỹ càng chính xác, trước một phút hay sau một phút cũng có thể chuyển thắng thành bại. Nếu địch phát giác được chúng tôi đang ở nơi này thì chỉ trong tích tắc cả thầy lẫn trò tôi đều cuốn gói theo Bác!
Đánh địch là lẽ dĩ nhiên, nhưng làm cách nào đánh chiếm được thành mà anh em binh sĩ không thiệt hại, đó là vấn đề được đặt ra và chính tôi phải tự giải quyết lấy. Thực tế là tôi đang lo cho tất cả anh em và cũng cho chính bản thân mình. Tình thế này có khác gì 2 anh hùng võ lâm đang đấu một mất một còn để tranh dành địa vị độc tôn nhất thiên hạ. Hoặc là phải hy sinh hoặc được làm bá chủ võ lâm. Thiếu úy Luật hỏi tôi:
- Anh nhất định phải lên thành đêm nay sao?
Tôi trả lời Luật:
- Có lẽ anh đã biết tại sao tôi vào Thủy Quân Lục Chiến ?
Tôi chọn Thủy Quân Lục Chiến vì nhìn thấy anh Đại úy sĩ quan tuyển mộ cho Sư đoàn, trẻ măng ánh mắt hào hùng. Tôi nghĩ bụng lính Thủy Quân Lục Chiến oai hùng, đánh giặc có tiếng lên cấp nhanh mỗi lần tạo được chiến công. nên tôi không chút ngại ngùng chọn Thủy Quân Lục Chiến làm cuộc đời binh nghiệp với quyết tâm “một xanh cỏ hai đỏ ngực”.
Tôi nhất định phải lên được Cổ Thành, phải đuổi được bọn chó săn ra khỏi thành. Nhận định sáng suốt, kiên nhẫn đợi chờ cho đúng thời điểm. Đó là điều mà tôi phải có bổn phận chẳng những với anh em mà còn mang theo danh dự của Sư đoàn Thủy Quân Lục Chiến và cho cả Quân đội Việt Nam Cộng Hòa. Tôi quyết tìm một giải pháp, tôi cố gắng quan sát tìm đường để chuẩn bị cho con cái tiến lên. Có ai ở vào vai trò của tôi lúc ấy mới thấy những gì tôi đang làm là khó khăn và nguy hiểm đến chừng nào. Bằng, Trưởng ban 3 Tiểu đoàn cũng sốt ruột hỏi thăm tin tức, tôi cho anh hay mọi sự, cuối cùng tôi kèm theo một câu khôi hài:
- Đại Bàng yên tâm, ngày mai tôi sẽ mang về cho Đại Bàng mấy khẩu K54 xài chơi.
Ông vui vẻ chúc tôi may mắn và tôi cũng không quên cám ơn sự chúc tụng của ông. Tôi yêu cầu Thạc Sanh cho thêm soi sáng và Pháo binh. Mỗi lần xong đợt Pháo, Thạch Sanh lại hỏi tôi:
- Anh thấy thế nào, có thể cho con cái lên được không ?
Tôi trả lời anh:
-Không thể được vào lúc này.
Quả vậy, địch đã tăng cường sự kiểm soát, tên chỉ huy chạy tới chạy lui la lớn:
- Coi chừng tụi Ngụy tấn công.
Bằng giọng Bắc nghe rõ mồn một. Tôi lại phải yêu cầu cho thêm Pháo binh và trái sáng. Tôi nghĩ không thể để Pháo binh bắn vào thành mà không rớt vào đầu bọn chúng, nhưng khổ nỗi nếu rớt vào đầu chúng thì cũng rớt vào đầu chúng tôi luôn ! Phải làm sao đây? Muốn thành công đành phải chịu hy sinh. Không dám vào hang cọp thì làm sao bắt được cọp ? Tôi quyết định lợi dụng Pháo binh để thi hành kế hoạch. Tôi yêu cầu Pháo binh bắn gần hơn 5O mét, những tràng pháo 1O5 ly vút qua đầu chúng tôi, vẫn rớt vào bên trong bờ thành. Không được, cho ngắn lại 25 mét nữa, đạn vẫn nổ ở trong thành. Lần này tôi yêu cầu ngắn thêm 25 mét nữa, những quả đạn rơi đúng phóc bờ thành, mảnh đạn bay tứ phía rớt rào rào trên đầu chúng tôi. Tốt lắm ! Cho thêm một loạt nữa, tiếng gầm thét lại tiếp tục vang lên. Cho thêm soi sáng, qua ánh sáng mờ nhạt, tôi có thể quan sát thấy quân Bắc Việt vội vã chui vào hầm trú ẩn. Nhìn lên tay, đồng hồ chỉ đúng 5 giờ 15 phút. Một trái đạn 1O5 ly rơi ở đàng sau tôi chừng 2O mét.
- Thạch Thảo, anh có sao không ?
Thạch Sanh gọi tôi, tôi trả lời vội trong máy:
- Không sao, cho nó ngừng ngay, tôi sẽ cho con cái tiến lên.
Trời cũng bắt đầu mờ sáng, ở hướng Đông bầu trời trong xanh, ánh ban mai đủ để tôi nhìn thấy bờ thành chạy dài từ đâu tới đâu. Một quyết định chạy nhanh trong đầu tôi: nhân lúc quân Bắc Việt vừa chui vô hầm tránh đạn, tôi cho quân ào lên, chắc chắn chúng sẽ không trở tay kịp. Tôi gọi Trung sĩ Xuân, một Tiểu đội trưởng gan dạ và đầy kinh nghiệm, gấp rút ra lệnh:
- Anh dẫn Tiểu đội lên trước, tôi cùng anh em bám theo sau, âm thầm không gây tiếng động, nhanh lên.
Tiểu đội của Xuân nhanh như cắt, rời vị trí trú ẩn, lội qua giao thông hào trèo lên bờ thành. Cả Trung đội bám gót theo sau. Xuân đã đến nơi rồi, anh em trong Tiểu đội đã ném những quả lựu đạn đầu tiên vào các công sự của địch quân. Tôi nhìn thấy rõ Xuân chạy xông xáo ở trên thành, tôi cho cả Trung đội ào lên. Cầm máy gọi qua hơi thở:
- Thạch Sanh táp-pi, ra lệnh táp-pi.
Tôi giao vội ống máy nói cho người lính Truyền tin rồi cùng anh em tiếp tục ném lựu đạn vào các hầm hố của quân thù. Trong khoảnh khắc, một khu vực khoảng 15O mét đã bị chúng tôi chiếm trọn. Địch bỏ chạy, chúng tôi thừa thắng xông lên... Mười phút sau, Thạch Sanh dẫn cả Đại đội lên tiếp ứng, tiếng xung phong như vũ bão làm cho Cộng quân trong cơn bối rối lại càng bối rối hơn. Không còn cách nào khác hơn, chúng đành phải thi hành câu “tẩu vi thượng sách”. quả thật chúng không bao giờ ngờ rằng vào giờ phút chót này mà Thủy Quân Lục Chiến lại dám tấn công vào thành. Chính điểm bất ngờ này đã đưa đoàn quân của Bác và Đảng đi đến chỗ Thân Bại Danh Liệt. Một thất bại chua cay, hàng trăm tên phải bỏ xác tại chỗ, hàng ngàn tên phải vất súng ống bỏ chạy.
Đoàn quân Bắc Việt lúc này chẳng khác gì đàn vịt bị lùa ra khỏi chuồng, mạnh ai nấy chạy, súng đạn vất tứ tung. Chúng tôi thu được vô số vũ khí và tù binh. Khoảng 3O phút sau, một Đại đội của tiểu đoàn 6 Thủy Quân Lục Chiến cũng bắt đầu khai hỏa xung phong ở hướng Tây Nam Cổ Thành. Chỉ trong thời gian ngắn, các chiến sĩ Thần Ưng cũng làm chủ được một phần đất của thành này. Đến đây, coi như Thủy Quân Lục Chiến đã làm chủ hoàn toàn Cổ Thành, việc thanh toán những tên còn sót lại, không đặt thành vấn đề đối với anh em nữa.
Khoảng 7 giờ sáng, Thiếu tá Đệ, Tiểu đoàn phó Tiểu đoàn 3 mang lên một chai rượu, ông nói:
- Thạch Thảo uống một hớp đi, chúc mừng Thạch Thảo, tôi mừng anh đã tạo được chiến công. Quả thật anh đã đem vinh dự to lớn về cho Sư đoàn Thủy Quân Lục Chiến và đặc biệt là Tiểu đoàn 3 Sói Biển.
Tôi cầm lấy uống một ngụm, mùi rượu đã làm tôi quên đi những cực nhọc suốt đêm qua.
Những cụm khói Pháo binh 13O ly của Cộng quân Bắc Việt bắn vu vơ vào thành để chận đường truy kích của Thủy Quân Lục Chiến, làm tôi chợt nhớ ra một điều: “Anh em tôi vẫn còn đầy đủ”, tự nhiên nước mắt tôi trào ra và tôi nghe thấy Khúc Nhạc Khải Hoàn văng vẳng đâu đây đang trổi dậy như để đón chào đoàn quân chiến thắng trở về, trong đó có Trung đội tôi, Đại đội tôi, Thạch Sanh và Thạch Thảo... Cờ Việt Nam Cộng Hòa được cắm lên để đánh dấu một chiến tích kiêu hùng mà Thủy Quân Lục Chiến đã tạo được. Nghĩ lại trận đánh chớp nhoáng và hào hùng này chẳng khác nào ta xem cuốn phim thế chiến nào đó. Anh em vui sướng reo hò, phần tôi chưa lần nào được vui như thế.
Sáng ngày 16/9/1972 tôi được lệnh Tiểu đoàn phải ăn mặc chỉnh tề để đón Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu. Khoảng 1O giờ 3O Tổng thống đáp trực thăng xuống Bộ chỉ huy Tiểu đoàn 6 Thủy Quân Lục Chiến, ông ôm Thiếu tá Tùng Tiểu đoàn trưởng khen ngợi. Tôi nghĩ thầm, chắc thế nào Tổng thống cũng sẽ đến thăm đơn vị tôi. Nhưng rồi trực thăng đã cất cánh mất dạng ở hướng Nam.
Ít ngày sau, Đại úy Bằng, trưởng phòng 3 cho biết tôi đã được đề nghị thăng thưởng. Tôi nói là toàn bộ Trung đội tôi đáng được tưởng thưởng. Nhưng kết quả, vì lý do này hay lý do khác mà không một ai trong Đại đội, kể cả Thạch Sanh, được gì cả ! Tôi hơi thất vọng cho Trung đội của tôi, nhiều người đã chiến đấu rất dũng cảm trong trận tái chiếm Cổ thành. Sau đó một số đã hy sinh trong những cuộc hành quân kế tiếp. Tình trạng bị lãng quên này lại tiềm ẩn một điều may mắn: Khi Cộng sản chiếm miền Nam vào năm 1975, thời gian người quân nhân Việt Nam Cộng Hòa bị chúng hành hạ trong trại tập trung hầu như tyœ lệ thuận với cấp bậc.
Mặc dầu, Thạch Sanh, Trung đội của tôi và riêng tôi có hơi buồn về những buổi lễ mừng chiến thắng sau đó, nhưng không có điều gì có thể làm chúng tôi quên đi niềm tự hào là một trong những người đầu tiên leo lên Cổ thành và đã giữ một vai trò quan trọng trong lịch sử. Chúng tôi hãnh diện về thành tích của chúng tôi. Tôi đã hãnh diện và hiện vẫn còn hãnh diện. Sau Quảng Trị, tôi tiếp tục chiến đấu trong những cuộc hành quân kế tiếp. Cuối cùng tôi bị thương và được nghỉ phép, tôi trở về thăm vợ và đứa con trai mới sinh hơn hai tháng mà tôi chưa hề nhìn thấy mặt.
MX Văn Tấn Thạch
Do bạn Nam Yết chuyển
No comments:
Post a Comment