Việt Nam: Cần hủy bỏ cáo buộc những người phát tán tờ rơi

Các nhà vận động bị trả đũa vì phê phán quan hệ đối ngoại của chính quyền với Trung Quốc

(New York, ngày 15 tháng Năm năm 2013) – Hôm nay, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền phát biểu, Việt Nam cần hủy bỏ mọi cáo buộc và trả tự do cho hai nhà hoạt động bị bắt vào tháng Mười năm 2012 vì “tuyên truyền chống nhà nước.” Phiên tòa xử Nguyễn Phương Uyên và Đinh Nguyên Kha được dự định sẽ diễn ra vào thứ Năm, ngày 16 tháng Năm năm 2013 tại Tòa án Nhân dân tỉnh Long An.

Theo báo chí nhà nước, Nguyễn Phương Uyên và Đinh Nguyên Kha bị bắt vì phát tán tờ rơi có “nội dung xuyên tạc, bịa đặt chính sách Tôn giáo, chính sách đất đai của Đảng và Nhà nước ta cũng như quan điểm lệch lạc về Trường Sa-Hoàng Sa và biên giới trên đất liền giữa Việt Nam với Trung Quốc.” Báo chí nhà nước cũng tố cáo họ “kêu gọi, kích động nhân dân đứng lên biểu tình chống lại Đảng Cộng sản Việt Nam và Nhà nước CHXHCN Việt Nam.”

“Đưa người dân ra tòa xử chỉ vì phát tán tờ rơi chỉ trích chính phủ là một việc làm lố bịch và biểu hiện sự bất an của chính quyền Việt Nam,” ông Brad Adams, Giám đốc Ban Á Châu của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền nói. “Chỉ có chế độ độc tài mới coi hành vi viết ra những điều không làm vừa lòng chính quyền là một tội trạng.”

Các tờ rơi này, do một nhóm gọi là Tuổi trẻ Yêu nước ký, có nội dung lên án Đảng Cộng sản Việt Nam để cho Trung Quốc xâm chiếm Việt Nam bằng cách lấn chiếm biển đảo, thuê đất rừng và khai thác tài nguyên thiên nhiên. Nhóm này kêu gọi người dân “xuống đường” phản đối Đảng Cộng sản làm “tay sai” cho Trung Quốc.

Tuổi trẻ Yêu nước là một nhóm vận động ở hải ngoại. Vào tháng Mười năm 2012, một tòa án Việt Nam đã xử hai nhạc sĩ, Trần Vũ Anh Bình (có bút danh là Hoàng Nhật Thông) và Võ Minh Trí (nghệ danh Việt Khang), lần lượt là sáu và bốn năm tù vì đã viết các bài hát chỉ trích chính quyền và có liên hệ với Tuổi trẻ Yêu nước.

Nguyễn Phương Uyên, 21 tuổi, ở huyện Hàm Thuận Bắc, tỉnh Bình Thuận, là sinh viên Trường Đại học Công nghiệp Thực phẩm Thành phố Hồ Chí Minh. Phương Uyên bị công an bắt ngày 14 tháng Mười năm 2012 ở quận Tân Phú, Thành phố Hồ Chí Minh và đưa về đồn công an phường Tây Thạnh, quận Tân Phú, mà gia đình không được thông báo. Gia đình và bạn bè Phương Uyên phải tìm kiếm cô rất rốt ráo, vừa hỏi việc mất tích với đồn công an Tây Thạnh, vừa loan báo với công chúng qua các kênh thông tin không phải của nhà nước, trong đó có đài BBC và Á Châu Tự do. Mãi tới tám ngày sau đó, một công an phường Tây Thạnh mới nói với mẹ Phương Uyên là cô bị di lý về công an tỉnh Long An. Vào ngày 23 tháng Mười, công an tỉnh Long An ghi nhận Phương Uyên đã bị khởi tố về tội “tuyên truyền chống nhà nước” theo điều 88 Bộ Luật Hình sự. Theo cáo trạng, Nguyễn Phương Uyên chính thức bị bắt ngày 19 tháng Mười, tức là có 5 ngày bị bắt không được chính quyền tính đến.

Mẹ của Nguyễn Phương Uyên tố cáo rằng, trong lần thăm nuôi ngày 26 tháng Tư năm 2013, bà nhìn thấy nhiều vết bầm tím trên cổ, ngực và tay của con gái. Bà nói Phương Uyên kể với mình rằng cô bị đánh và đạp mạnh vào bụng trong khi giam giữ. Chỉ đến khi cô bị ngất xỉu thì quản giáo mới vào can thiệp và đưa cô đi khám.

Đinh Nguyên Kha, 25 tuổi, ở thành phố Tân An, tỉnh Long An. Theo công an, nghề nghiệp của anh là sửa chữa máy vi tính. Gia đình nói anh là sinh viên Trường Đại học Kinh tế Công nghiệp Long An. Báo chí nhà nước dẫn lời công an nói rằng vào ngày mồng 10 tháng Mười năm 2012, với sự trợ giúp của Phương Uyên, Đinh Nguyên Kha đã thả 2000 tờ rơi chống chính quyền tại cầu vượt An Sương, thành phố Hồ Chí Minh. Công an cũng phát ngôn rằng trước đó Đinh Nguyên Kha đã thử nghiệm chế tạo chất nổ. Anh bị bắt vào ngày 11 tháng Mười năm 2012. Theo một bản sao của tờ cáo trạng, vào ngày 29 tháng Chín năm 2012, Tòa án Nhân dân thành phố Tân An đã xử và kết án Đinh Nguyên Kha hai năm tù về tội “cố ý gây thương tích.”

Tổ chức Theo dõi Nhân quyền nhận định, nếu đã bị kết án vào cuối tháng Chín, không rõ tại sao Đinh Nguyên Kha vẫn còn tại ngoại để thả tờ rơi vào ngày mồng 10 tháng Mười. Đinh Nguyên Kha cũng bị cáo buộc tội danh “khủng bố” theo điều 84 Bộ Luật Hình sự trong một vụ án khác. Tổ chức Theo dõi Nhân quyền không có thông tin gì về cáo buộc khủng bố hay liên quan tới chất nổ, nhưng phản đối việc truy tố về hành vi phát tán tờ rơi, là một hành động ngôn luận ôn hòa.

“Các luật sư và bác sĩ phải được tiếp xúc riêng và không hạn chế với Nguyễn Phương Uyên và Đinh Nguyên Kha để tư vấn pháp lý và kiểm tra các thông tin tố cáo về việc ngược đãi họ,” ông Adams phát biểu. “Việt Nam cần chấm dứt việc sử dụng các tòa án bị chính trị chi phối để kết án những người chỉ trích chính quyền.”

Để xem thêm các báo cáo về Việt Nam của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền, xin truy cập:

http://www.hrw.org/languages?lang=vi

Muốn biết thêm thông tin, xin liên hệ:

Ở Bangkok, Phil Robertson (tiếng Anh, tiếng Thái): +66-85-060-8406; hay email: robertp@hrw.org

Ở Washington, DC, John Sifton (tiếng Anh): +1-917-838-9736; hay email: siftonj@hrw.org

Ở San Francisco, Brad Adams (tiếng Anh): +1-510-926-8443 (di động); hay email: adamsb@hrw.org