Sự kiện BìnhDương - Vũng Áng cho thấy, khi gậy gộc đã ở trong tay đám đông, mọi giá trị đều trở nên vô nghĩa[1].Tuy
nhiên, còn "vô nghĩa" hơn nếu sự kiện "Bình Dương - Vũng Áng" được sử
dụng như những con ngoáo để ộp dọa dân nhằm củng cố độc tài, toàn trị.
Một Thế Lực Bành Trướng & Một Nền Kinh Tế
Trong số 315 nhà đầu tư chịu thiệt hại
trong vụ Bình Dương, có 12 công ty bị cháy lớn (nhiều nhà xưởng bị cháy
rụi), 3 công ty bị cháy nhỏ, 33 công ty bị trộm cướp tài sản, 196 nhà
xưởng bị đập phá, 241 văn phòng bị hư hại, có nhiều văn phòng bị đốt
sạch, phá sạch. Con số thiệt hại chưa được quy thành tiền nhưng cho dù
nó lớn tới mức nào, đó cũng chỉ là những tổn thất có khả năng đo, đếm
được.
Chưa biết bao giờ các nhà máy trong 29
khu công nghiệp ở Bình Dương mới có thể trở lại hoạt động bình thường.
Điều này, ảnh hưởng trực tiếp ngay tới hơn hai trăm ngàn lao động Việt
Nam. Thiệt hại vì sự sút giảm uy tín của môi trường đầu tư còn khó định
lượng hơn.
Trong mấy năm gần đây, Trung Quốc là
thị trường có mức độ phát triển tốt nhất của ngành hàng không Việt Nam.
Trước 13-5-2014, trung bình mỗi ngày có gần 20 chuyến bay Việt -
Trung. Nay con số đó đang có nguy cơ bằng không. Thiệt hại cho Hàng
không Việt Nam có thể lên đến hàng nghìn tỷ đồng.
Chủ một resorts thường xuyên có 30%
khách đến từ Trung Quốc ở Hội An cho biết, tất cả khách đặt phòng người
Trung Quốc đều đã "cancelled". Hàng nghìn biệt thự trên bãi biển Đà
Nẵng vốn lâu nay sống nhờ khách Trung Quốc nay đang lần lượt bị trả
lại....
Những phản ứng vừa qua cho thấy, người
Việt Nam chỉ mới nhạy cảm trước một Trung Quốc bành trướng, trong khi,
Trung Quốc còn là một nền kinh tế lớn.
Yếu Tố Bên Trong
Người Việt có vẻ như đã xích lại gần
nhau trong những ngày vừa qua. Dân chúng dễ dàng bỏ qua những chính
sách đã đưa đất nước lún sâu. Một vài nhà lãnh đạo bỗng dưng "sáng
lên". Nhưng, chúng ta sẽ làm gì nếu giàn khoan HD 981 vẫn nằm lì ngoài
biển đông. Chúng ta sẽ làm gì nếu tất cả những nguyên nhân làm cho đất
nước thất thế, tụt hậu vẫn tiếp tục phát huy; những kẻ bảo thủ, trì trệ
vẫn bình chân và bọn tham nhũng vẫn tiếp tục ngự trị.
Một quốcgia không thể giữ yên bờ cõi nếu
không đoàn kết. Nhưng nếu một quốc gia chỉ thực sự đứng bên nhau khi
"tổ quốc bị xâm lăng" thì bi kịch còn lớn hơn. Nếu không sớm tìm ra một
yếu tố bên trong để đoàn kết quốc gia, chủ nghĩa dân tộc cực đoan sẽ
luôn dễ dàng bị các bên lợi dụng (cả Chính phủ và những người được coi
là "dân chủ").
Cái giá mà dân tộc Việt Nam phải trả cho
cuộc chiến kéo dài mười năm, 1979-1989, là khôngchỉ bằng sự kiệt quệ
nội lực, sự cô lập trên trường quốc tế mà còn bằng xương, máu của hàng
triệu thanh niên. Chúng ta cần một chính phủ ứng xử với Trung Quốc bằng
tư thế của một quốc gia có chủ quyền chứ không phải một chính phủ, lúc
thì quá lệ thuộc, lúc lại đẩy dân ra chỗ hòn tên mũi đạn.
Sáng 1-1-2014, khi nói chuyện với chúng
tôi, ông Trần Việt Phương, người giúp việc của nhiều nhà lãnh đạo Hà
Nội - từng sống và làm việc bên cạnh Phạm Văn Đồng và Hồ Chí Minh từ
1949 - 1969 - nói: Trong lịch sử nghìn năm giữ nước, chưa có thời nào
Việt Nam mất cảnh giác và chịu lệ thuộc vào Trung Quốc như 'triều đại'
ngày nay. Sở dĩ có điều đó là vì chúng ta đã nhiều lúc ứng xử với tư
thế một ông em ngoan, ngây thơ tin các ông anh cũng vì tinh thần quốc
tế vô sản. Theo ông Trần Việt Phương, thời còn Liên Xô và phe xã hội
chủ nghĩa, chúng ta đã từng ở trong một nền thực dân kém văn minh hơn
nền thực dân trước kia.
Trong những ngày giàn khoan HD 981 đang ở
trong vùng biển Hoàng Sa nhiều người Việt bàn đến chuyện "thoát
Trung". Nhưng theo tôi trước khi "thoát Trung", người Việt phải thoát ra
khỏi chính vấn đề đang ở trong tay người Việt.
Năm 1974, nếu người Việt chúng ta ở
chung một chiến hào, chắc chắn Hoàng Sa không thể rơi vào tay Trung
Quốc. Chắc chắn không có sự kiện HD 981. Chắc chắn Trung Quốc không thể
khoan vào nơi người Việt Nam rất dễ bị tổn thương.
Theo tôi, điều cấp bách nhất mà chúng
ta, bao gồm cả những người cầm quyền, phải làm là phải thoát hoàn toàn
ra khỏi ý thức hệ, điều khiến cho Chính quyền có những lúc "ngây thơ"
tin vào "mười sáu chữ vàng"; điều đã khiến cho lãnh thổ quốc gia bị hơn
hai mươi năm chia cắt; điều khiến cho người Việt Nam, gần 40 năm sau
chiến tranh, vẫn không thể nào ngồi bàn với nhau hòa giải.
Giai Cấp Trai Làng
Nói chuyện với hàng chục chủ doanh
nghiệp và công nhân ở Bình Dương, chúng tôi nhận thấy cách lôi kéo công
nhân biểu tình hôm 13-5-2014 gần giống như cách mà các cuộc đình công
vẫn diễn ra ở đây. Liên đoàn Lao động không bao giờ có vai trò nào
ngoài việc buộc các doanh nghiệp phải trả công đoàn phí hàng tháng một
khoản tiền bằng 2% quỹ lương. Đứng sau các cuộc đình công thường là một
bọn người giấu mặt.
Bọn người tương tự đã xuất hiện vào ngày
13-5-2014, xông vào các nhà máy, yêu cầu giới chủ phải cho công nhân
nghỉ để đi "biểu tình chống Trung Quốc". Đề nghị này ngay lập tức được
công nhân hoan nghênh. Một số bỏ về nhà nghỉ ngơi, vui vì được "hưởng
nguyên lương". Một số khác đi theo những người cầm đầu cuộc "biểu
tình". Những công nhân vô tội này không ngờ rằng, họ đang bị kéo vào
một âm mưu nguy hiểm.
Người lao động ở Bình Dương mà những
người Marxists thích gọi là "giai cấp công nhân", thực chất vẫn là
những nông dân. Trong số 235.800 lao động làm việc trong 29 khu công
nghiệp ở Bình Dương chỉ có 9,8% là người địa phương. Họ phải rời bỏ quê
hương vì chính sách đất đai và chính sách công nghiệp hóa sai lầm.
Chính sách đất đai không cho phép tích
tụ những mảnh ruộng manh mún để hình thành các trang trại lớn, nơi có
thể hiện đại hóa sản xuất nông nghiệp và phát triển công nghiệp chế
biến nông sản, nơi các trai làng có thể ở tại chỗ mà ly nông thay vì
phải ly hương.
Họ bị dồn vào một nơi cách xa lũy tre,
vẫn chất phác nông dân nhưng bị lẫn trong bộ đồng phục, không danh
tính, không làng xóm. Họ ngây thơ đi theo đoàn "biểu tình chống Trung
Quốc", bị cuốn trong một cơn kích động, nghĩ là mọi hành động đập phá,
lấy cắp của họ sẽ bị lẫn vào đám đông.
"Ý Thức Hệ"
Hôm 29-4-2014, Cựu Bộ trưởng Trương Đình
Tuyển đã được hoan nghênh khi ông phát biểu công khai ở Diễn đàn kinh
tế mùa xuân Hạ Long: "Đã đến lúc phải thừa nhận xã hội dân sự". Nhưng,
cũng ông Trương Đình Tuyển vào ngày 17-4-2014, khi nói chuyện nội bộ về
TPP với các đại biểu quốc hội ở Văn phòng Quốc hội phía Nam lại cho
rằng, phá bỏ thế độc quyền của Liên đoàn lao động Việt Nam (cho công
nhân lập các công đoàn độc lập), là điều không thể thương nghị.
Hy vọng ông Trương Đình Tuyển, người
đang cố vấn cho Chính phủ về đàm phán TPP, tìm hiểu vai trò Liên đoàn
lao động trong các vụ đình công, bạo động, ở Bình Dương,để thấy, chỉ vì
ngăn cản công nhân hình thành các tổ chức đại diện cho mình (điều kiện
mà TPP đòi), khi lâm sự, chủ doanh nghiệp cũng như Đảng, Nhà nước đã
không có ai để mà "thương nghị". Công nhân nhanh chóng bị cuốn vào
những đám đông không còn khả năng kiểm soát.
Cũng hôm 17-4-2014, ông Trương Đình
Tuyển giải thích, Liên đoàn lao động là tổ chức của Đảng, giữ vị trí
độc quyền của nó là giữ một đặc trưng của chế độ. Tiền thuế của dân
đang được chi để nuôi các đoàn thể quốc doanh. Điều này rất dễ ru ngủ
Chế độ khi trong ấm, ngoài êm. Nhưng, khi lâm trận thì mới thấy những
tổ chức rình rang tốn kém đó nhanh chóng trở nên vô dụng.
Cựu Phó thủ tướng Trần Phương, một nhà
lý luận gần gũi với Tổng bí thư Lê Duẩn thừa nhận: "Cho đến trước khi
Liên Xô sụp đổ, đầu óc chúng tôi vẫn bị cầm tù trong sự giáo điều của
chủ nghĩa Marx - Lenin". Thật khó để biết một cách chắc chắn, thế hệ
lãnh đạo hiện nay đã để cho đầu óc của mình ra khỏi "nhà tù ý thức hệ"
như thế hệ Trần Phương hay chưa. Một người được coi là cởi mở như ông
Tuyển, mà vẫn tư duy như vậy thì liệu có ai thực sự đã thoát khỏi "chiếc
còng tư tưởng".
"Mồi Lửa Đã Ở Dưới Đống Củi"
Nếu có một xã hội dân sự trưởng thành,
công nhân có các tổ chức đại diện cho mình, chắc chắn sẽ không dễ bị
kéo vào một đám đông như thế. Nếu có một nhà nước pháp quyền (và có
luật biểu tình), cảnh sát tự tin vào tính chính danh của quyền lực công,
chắc chắn đã có hành động thích hợp trước khi đám đông phạm tội.
Không chỉ gây ra thiệt hại, phải coi sự
kiện "Vũng Áng - Bình Dương" là những cảnh báo sớm. Một chế độ toàn trị
rõ ràng đã không có khả năng gìn giữ "ổn định chính trị" như nhiều
người vẫn tưởng lầm. Mồi lửa đã ở dưới đống củi.
Đi đến tự do chính trị mà không có lộ
trình thích hợp thì rất dễ gây rối loạn. Nhưng khước từ dân chủ hóa thì
sự sụp đổ là chắc chắn xảy ra. Khi đó, bạo loạn sẽ không còn ở mức độ
"Vũng Áng - Bình Dương" như chúng ta vừa chứng kiến.
Việt Nam đã rất cô độc trong xung đột
Biển Đông không chỉ vì không có ai thực sự là đồng minh, mà còn, thay vì
hòa vào xu thế của thời đại văn minh, Hà Nội lại tự xích mình ở trong
nhóm những quốc gia bị "loài người (thực sự) tiến bộ" đặt sang bên lề
thương hại. Cho dù không thể có ai là "bạn vĩnh viễn", nhưng nếu Việt
Nam có một chế độ chính trị tiến bộ, bên trong tôn trọng dân chúng, bên
ngoài chỉ "trao đổi vàng" với những nhà nước dân chủ văn minh, chúng ta
chắc chắn sẽ có rất nhiều bạn đồng hành.
Trong những ngày này, tôi tin là có
hàng triệu người Việt Nam tuy không xuống đường biểu tình nhưng vẫn
đang nung nấu trong mình lòng yêu nước. Nhưng tôi tin, không ai, không
riêng một đảng phái nào, đứng riêng lẻ mà có thể tìm được cho Việt Nam
một con đường đi đến dân chủ, văn minh mà tránh được những tháng năm
tao loạn.
Mỗi chúng ta phải bắt đầu làm gì đó
trong nỗ lực của mình, để Đảng cầm quyền ngồi lại với nhân dân, cùng đối
thoại để tìm ra lối thoát. Để đất nước rơi vào nông nỗi này, chúng ta
có thể đổ lỗi cho những người cộng sản. Nhưng, nếu cứ để đất nước tiếp
tục tình trạng này, mỗi chúng ta đều phải cộng đồng trách nhiệm.
Không ai thách thức quyền lực của những
người cộng sản nếu như quyền lực đó không đặt chế độ lên trên sự phát
triển bền vững của quốc gia. Không ai có thể ngồi mãi trên đỉnh cao
quyền lực, Nếu anh thiết lập trên đầu dân chúng một phương thức cai trị
thực dân, sẽ có ngày anh trở thành nô lệ trong nền thực dân do chính
anh tạo lập.
Đừng cố gắng giữ nền độc tài cho tới
ngày con cháu có thể thừa kế ngai vàng. Hãy thiết lập một thể chế mà nếu
con cái quý vị xứng đáng, nhân dân sẽ trao "ngai vàng" cho chúng.
..........................
[1]
Đám đông không còn phần biệt Hàn Quốc, Nhật hay Đài Loan, trong số 315
công ty có nhà xưởng bị đập phá ở Bình Dương chiều 13 rạng sáng
14-5-2014, chỉ có 12 công ty của Trung Quốc và 5 liên doanh có đối tác
là TrungQuốc (không tính Hong Kong).
No comments:
Post a Comment