Friday, December 31, 2021

Liên Xô tan rã: Facebookers VN nói về Gorbachev và sự kiện 30 năm trước

NGUỒN HÌNH ẢNH,
WOJTEK LASKI
Mikhail Gorbachev phát biểu trong chuyến thăm Ottawa, Canada, 1990
Những ngày này, nhiều người ôn lại sự kiện Liên bang Xô viết sụp đổ 30 năm trước, tuy báo chí Việt Nam dường như không nhắc đến.
25/12/1991, Tổng thống Liên Xô khi đó, Mikhail Gorbachev, tuyên bố cáo chung Liên bang Xô viết trên hệ thống truyền hình. Sáu ngày sau, Liên Xô chính thức giải thể.

"Thành trì của chủ nghĩa xã hội" cách nói của báo chí Việt Nam một thời, dường như vẫn còn ghi dấu ấn trong tâm tưởng của nhiều người Việt Nam.

Có lẽ với nhiều người, việc phát biểu nhận thức, quan điểm của mình về sự kiện này là cần thiết.

NGUỒN HÌNH ẢNH,
BETTMANN

Tổng thống Mỹ Ronald Reagan và Tổng bí thư ĐCS Liên Xô Mikhail Gorbachev ký kết thỏa thuận kiểm soát vũ khí cấm sử dụng tên lửa hạt nhân tầm trung, Washington DC, 1987

Chỉ có chính quyền dân cử mới tồn tại

Nhà thơ Hoàng Hưng viết trên trang cá nhân: "Chế độ độc tài toàn trị kinh tế chỉ huy 'xã hội chủ nghĩa' tất yếu tiêu tùng, ko bàn nữa!"

Ông còn liên hệ với Trung Quốc: "Tàu khôn ngoan bèn 'tự chuyển hoá' thành tư bản cánh hẩu (crony) nhưng vưỡn duy trì độc tài chính trị mang tên 'Đảng cộng sản' thực chất là độc tài của tầng lớp quan liêu; lừa dối và ăn cắp của các nước TB phát triển, nên không sụp đổ mà vưỡn đang tạm thời thịnh!"

Vũ Ngọc Thành đặt câu hỏi: "Đế chế ma quỷ ngày trước liệu có sánh bằng quái thú tàu cộng hôm nay? Con quái thú hôm nay thâm hiểm hơn vì nó rất xảo quyệt trên lĩnh vực kinh tế, thương trường. Điều mà Liên Xô rất kém cỏi."

Phạm Quốc Cường nói: "Xã hội ngày càng văn minh thì không một chế độ độc tài độc đảng nào tồn tại mãi được, người cấp tiến họ sẽ đấu tranh hoặc chính trong nội bộ chúng khi chia chác không đều chúng nó cũng sẽ tự đấu tranh lẫn nhau, chỉ có những lãnh đạo được bầu lên từ trực tiếp lá phiếu của nhân dân mới tồn tại lâu dài được."

Huy Phan khẳng định: "Sụp đổ là đương nhiên vì đường lối lãnh đạo độc đoán gia trưởng cái nôi của tham nhũng, bất công, lịch sử còn nguyền rủa."

"Một chế độ không phục vụ cho người dân chế độ đó phải sụp đổ" là nhận định của Lưu Thanh Quang.

Phạm Hoằng Nghị viết: "Cá nhân tôi việc Liên Xô sụp đổ là cái may mắn của lịch và nhân loại sẽ tiến lên..."

Thanh Tòng viết: "Hô hào tư bản giãy chết nhưng chưa kịp chết thì Liên Xô đã lăn ra chết trước rồi haha."
NGUỒN HÌNH ẢNH,
RADCHENKO EVGENY

Dấu tích "khu khắc nghiệt" - một phần của hệ thống Gulag tàn khốc thời Stalin. Dù đạt nhiều thành tích công nghệ, xã hội, Liên Xô đã đàn áp thẳng tay người dân của chính mình trong nhiều thập niên bằng hệ thống ngục tù khủng khiếp

Đánh giá về Gorbachev
Với nhiều người Việt, đánh giá về Gorbachev được cho là vẫn mang tính thời sự.

Vo Duc Chieu bình luận trên trang cá nhân: "Gorbachev đã trở thành anh hùng vì đã không làm gì để ngăn cản Liên Sô sụp đổ."

Blogger Dương Quốc Chính viết trên trang cá nhân: "Gorbachev không hề muốn nhà nước Liên bang biến mất, ông ta không muốn phá hủy Liên Xô mà muốn cải cách nó theo hướng dân chủ hóa, mở cửa và đổi mới kinh tế. Gorbachev muốn biến Liên Xô thành Liên bang các quốc gia có chủ quyền, có lẽ theo kiểu Liên bang Đức hay Mỹ hoặc lỏng lẻo hơn như Khối thịnh vượng chung của Anh hay Liên hiệp Pháp trước kia."

Bình luận dưới status này Duc Minh viết: "Không phải ngẫu nhiên mà Gorbachev được trao giải Nobel Hòa bình năm 1990 nhờ đóng vai trò quyết định cho những thay đổi căn bản trong quan hệ Đông - Tây."

Canh Tranthanh khẳng định: "Lịch sử nhân loại phải ghi công lớn cho Gorbachev."

Kim Dung Pham viết: "Gorbachev có tầm nhìn am hiểu sâu sắc thực tiễn chứ không phải kẻ tội đồ."

NGUỒN HÌNH ẢNH,
ANATOLY SAPRONYENKO/AFP/GETTY IMAGES
Xe tăng chiếm khu vực gần Cổng Spassky Gate (trái), lối vào Điện Kremlin và Thánh đường St. Basil's hôm 19/8/1991 sau cuộc đảo chính nhằm lật đổ ông Gorbachev. Cuộc đảo chính thất bại vào chiều 21/8 khi Bộ Quốc phòng ra lệnh cho lính rút khỏi Moscow

Nguyễn Văn Thương nhận định: "Ông Gorbachev đã thuận theo dòng lịch sử. Việc làm của ông là phù hợp."

Nam Dang khẳng định: "Nhìn sự tan rã của Liên bang Xô viết, cho thấy có tự do dân chủ thật sự thì không có cộng sản."

Ngược lại những ý kiến trên, Phương Minh nêu: "Ối người phá phách ở trong nước khi được sang Mỹ mới thấy được cái 'thiên đường' tự do của Mỹ thì ói."

30 năm trước, Liên bang Xô viết sụp đổ đã kéo theo sự tan rã của hệ thống xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu.

Thế giới hiện chỉ còn một số ít vài quốc gia đi theo mô hình chủ nghĩa xã hội, trong đó có Việt Nam.

No comments: