ĐẠI-DƯƠNG
*******************************
Obama là một thiên tài
hiếm có trong nghệ thuật vận động tranh cử...
Vũ Linh
Ngày 6 tháng 11 vừa qua, dân Mỹ đã đi bầu tổng
thống, và hàng ngàn chức vụ liên bang và tiểu bang khác. TT Obama
đã tái đắc cử với 50% phiếu dân và 332 phiếu cử tri đoàn, so với
TĐ Romney được 48% và 206 phiếu cử tri đoàn. Tất cả các tiểu bang
“xôi đậu” đã bầu cho TT Obama, ngoại trừ North Carolina. TT Obama
thu được khoảng 61 triệu phiếu. So với 70 triệu phiếu của năm
2008, 9 triệu người đã bỏ ông. Dù vậy, thắng lợi của TT Obama vẫn
lớn hơn kết quả của tất cả mọi thăm dò dư luận trước đó. Ngay cả
các chuyên gia thiên về đảng Dân Chủ cũng ước tính TT Obama sẽ
thắng với 290 phiếu cử tri đoàn là tối đa. Cuối tuần trước ngày
bầu, tổng hợp một tá thăm dò của Real Clear Politics cho thấy TT
Obama thắng TĐ Romney 0.2% (47.4%-47.2%), với 5% lưỡng lự. Cuối
cùng, phần lớn số lưỡng lự ngả theo TT Obama.
Dân Mỹ năm
nay đã bầu cho ông “Vũ Như Cẩn” để duy trì tình trạng ... vẫn như
cũ, sau khi hai chính đảng bỏ ra khoảng năm tỷ để tranh cử, hai tỷ
cho cuộc tranh cử tổng thống và còn lại cho các cuộc tranh cử dân
biểu, nghị sĩ, thống đốc, và địa phương. Vẫn tổng thống Dân Chủ,
vẫn đa số Dân Chủ tại Thượng Viện và đa số Cộng Hòa tại Hạ Viện.
Vẫn là cuộc chiến giữa ba ông Barack Obama trong Tòa Bạch Ốc,
Harry Reid tại Thượng Viện, và John Boehner tại Hạ Viện.
Thông điệp của dân Mỹ khá rõ ràng: họ chấp nhận cho TT
Obama thêm thời giờ để giải quyết vấn nạn kinh tế, nhưng sẽ có mấy
ông Cộng Hòa canh chừng để tổng thống không thể vung tay quá trán
quá đáng như trong những năm 2009-10.
Trên cột báo này
cách đây không lâu, những ưu thế của TT Obama đã nêu lên rõ ràng
trong bài “TT Obama Có Ưu Thế” ngày 2/10/2012. Quan trọng nhất là
ba yếu tố:
- Dân Mỹ thường khá kiên nhẫn và chấp nhận cho
tổng thống thời gian để làm việc;
- TT Obama cũng có vẻ
như ôn hòa, vị tha, dễ có cảm tình, gần với họ hơn triệu phú
Romney;
- TT Obama được sự tiếp sức công khai và mạnh mẽ
của cả khối truyền thông dòng chính, ảnh hưởng của truyền thông
không phải là nhỏ trong xứ tự do này;
Những ưu thế đó quá
lớn để một người như TĐ Romney có thể vượt qua được. Khoan nói tới
khối cử tri Dân Chủ và độc lập, ngay cả trong khối bảo thủ Cộng
Hòa, TĐ Romney vẫn chưa lấy được niềm tin trọn vẹn của họ. Cái quá
khứ thống đốc tiểu bang cấp tiến nhất Mỹ và “cha đẻ” luật cải tổ y
tế của Massachusetts vẫn làm cho họ hoài nghi, hoặc ông là “cấp
tiến nằm vùng”, hoặc ông là người lập trường chao đảo, theo cơ hội
chủ nghiã. Nhất là khi TĐ Romney đã đưa ra những quan điểm khá cực
hữu để tranh thắng trong cuộc bầu trong nội bộ đảng Cộng Hòa, rồi
sau đó khi ra tranh cử chống TT Obama thì lại đổi giọng, ôn hòa
hơn. Số phiếu của TĐ Romney ít hơn tới 2 triệu phiếu so với TNS
John McCain năm 2008, tức là hai triệu người ủng hộ ông McCain đã
không tin tưởng ở TĐ Romney.
TT Obama cũng đã có một chiến
lược tranh cử hết sức hữu hiệu, dựa trên hai vế chính:
-
Một mặt, trong những tháng cuối cùng trước bầu cử, ông đã ra một
loạt biện pháp nhỏ, nhắm vào những khối cử tri đặc biệt: 1) giảm
lãi suất trên nợ của sinh viên, 2) cấm trục xuất con của di dân
bất hợp pháp đang còn đi học, và 3) ủng hộ hôn nhân đồng tính.
Những biện pháp này hiển nhiên phản ánh chiến lược lấy điểm cử tri
“gà nhà”, theo mô thức của TT Bush trước đây, trong khi TĐ Romney
thì lại bỏ quan điểm bảo thủ, nói giọng ôn hoà để kiếm phiếu trong
khối độc lập.
- Mặt khác, tập trung mọi nỗ lực tô vẽ ông
đối thủ Romney như một đại họa cho đất nước này: tài phiệt làm
giàu bằng cách sa thải nhân công hay chuyển jobs đi Trung Cộng hay
Ấn Độ, không quan tâm đến khối dân nghèo (47%!), muốn giết kỹ nghệ
xe hơi, cắt tiền già, tiền thuốc, tiền thất nghiệp, và biết bao
tội khác. Và hiển nhiên, chiến lược này đã thành công.
Có
thể nói lần đầu tiên TĐ Romney “ra mắt” dân Mỹ là lần tranh luận
đầu tiên với TT Obama tối 3 tháng 10. Ông đã thành công xoá bỏ
phần nào hình ảnh “ác qủy, tài phiệt vô cảm” mà TT Obama đã tô vẽ
lên người ông suốt mấy tháng tranh cử. Nhưng sự thành công quá nhỏ
và đến quá muộn, lại còn bị bão Sandy làm lu mờ mất.
Một số
quan sát viên cho chiến thắng lớn bất ngờ của TT Obama có thể là
vì trận bão Sandy, xẩy ra một tuần trước bầu cử, đã thay đổi quan
điểm của nhiều người. Trận bão đó đã khoá miệng và dấu hình ảnh
của TĐ Romney đúng lúc ông đang phất lên, trong khi lại đưa ra
hình ảnh TT Obama đang xả thân cứu dân. Virginia là tiểu bang được
coi như sẽ bầu cho TĐ Romney, cuối cùng đã bầu cho TT Obama sau
khi bị Sandy tàn phá. Theo Tom Bevan và Carl Cannon viết trên Real
Clear Politics ngày 7/11, 40% cử tri vùng đông bắc nhìn nhận cách
TT Obama đối phó với bão Sandy đã có ảnh hưởng trên lá phiếu của
họ. Nếu đúng vậy thì âu cũng là … số trời! Cũng không khác gì
khủng hoảng tài chánh xẩy ra đúng một tháng trước ngày bầu cử năm
2008, phá tan mọi hy vọng của TNS McCain.
TT Obama thắng
tại tất cả các tiểu bang kỹ nghệ vùng Đại Hồ, ngoại trừ tiểu bang
Indiana. Chứng tỏ giới thợ thuyền tại đây đã tin lời quảng bá của
TT Obama là ông đã cứu kỹ nghệ xe và cứu jobs của họ. Khẩu hiệu
“Để Cho Detroit Chết” (Let Detroit Die) mà các nghiệp đoàn dán lên
trán TĐ Romney đã quá mạnh và quá hữu hiệu đối với hàng trăm ngàn
công nhân trong vùng, dù là không đúng sự thật.
TT Obama đã
chiếm được phiếu của dân nghèo, thiểu số, phụ nữ, và khá nhiều
người cao niên vẫn sợ hãi hình ảnh một triệu phú vô cảm sẵn sàng
cắt trợ cấp của họ.
Huyền thoại Cộng Hòa bảo vệ quyền lợi
nhà giàu, chuyên cắt trợ cấp an sinh người nghèo đã có từ cả trăm
năm nay, cho đến giờ vẫn được nhai lại, và vẫn không ít người tin,
cho dù trong lịch sử cận đại Mỹ, chưa có một tổng thống Cộng Hòa
nào cắt một đồng xu trợ cấp an sinh nào, trong khi người “sáng
lập” ra Medicare Part D là trợ cấp tiền thuốc cho người già chính
là TT Cộng Hoà Bush con. Chiến lược hù dọa những người ít hiểu
biết về những vấn đề phức tạp như trợ cấp an sinh vẫn có tác dụng.
Chính TĐ Romney cũng tự hại mình bằng những câu nói hớ
kiểu khoe bà vợ có hai xe Cadillac, hay lời bình luận về khối 47%
dân không đóng thuế.
Cái thế khó khăn của TĐ Romney lại còn
bị vài ông đồng chí Cộng Hòa làm cho khó khăn thêm. Hai ông ứng
viên thượng nghị sĩ tại Missouri và Indiana đã tuyên bố những câu
cực đoan, ngu xuẩn, và khó tha thứ nhất trong cuộc bầu bán năm
nay. Một ông thì cho rằng có những vụ hãm hiếp có thể là “chính
đáng” (legitimate rape), một ông thì cho rằng thụ thai khi bị hãm
là “ý của Chúa” (God design). Dĩ nhiên, cả hai ông trước đó coi
như có rất nhiều hy vọng giúp đảng Cộng Hòa chiếm đa số tại Thượng
Viện, đã thua sát ván, kéo luôn theo cả triệu phụ nữ bỏ ông Romney
và đảng Cộng Hòa.
TT Obama mặt khác đã cố tình ém nhẹm một
số tin bất lợi cho ông. Năm ngày trước bầu cử, Iran bắn rơi một
phi cơ không người lái của Mỹ, nhưng chính quyền Obama đợi bầu cử
xong mới loan tin. Trước đó, vụ giết đại sứ Mỹ tại Benghazi đã gây
nhiều thắc mắc, TT Obama cho điều tra, nhưng dĩ nhiên, kết quả
điều tra không thể nào xong được trước bầu cử. Thêm nữa, FBI điều
tra và khám phá ra đại tướng Petraeus, Giám Đốc CIA, có vợ bé từ
lâu nay, nhưng đợi đến ba ngày sau bầu cử mới cho ông Petraeus từ
chức. Những vụ này, nếu được công bố đầy đủ trước ngày bầu cử thì
chưa biết sẽ ảnh hưởng như thế nào lên kết quả bầu cử.
Một
yếu tố quan trọng nữa là những thay đổi lớn trong dân số Mỹ. Giới
mày râu da trắng là khối ủng hộ TĐ Romney mạnh nhất, đang trở
thành khối thiểu số trong xã hội Mỹ. Khối cử tri chẳng những lớn
mà lại càng ngày càng lớn thêm là phụ nữ, khối dân thiểu số da
đen, da nâu, da vàng. Theo thăm dò kết quả bầu cử, 95% dân da đen,
70% dân da nâu (gốc Mỹ La-Tinh), 75% dân da vàng, và gần 60% phụ
nữ, nhất là phụ nữ độc thân, ủng hộ TT Obama.
Sự kiện này
cho thấy đảng Cộng Hòa nếu không nhận định rõ chuyển biến trong
dân số Mỹ và có biện pháp thích ứng để đáp ứng nhu cầu của các
khối dân mới lớn mạnh, thì sẽ mau chóng trở thành đảng của khối
thiểu số và sẽ vĩnh viễn đứng ngoài lề đường để nhìn vào Toà Bạch
Ốc.
TT Barack Obama là một hiện tượng mà lịch sử sẽ tốn rất
nhiều giấy mực viết về ông. Một tổng thống có một không hai, không
phải chỉ trong lịch sử Mỹ không mà cả trong lịch sử nhân loại cận
đại.
Không cần biết lỗi tại TT Bush, hay lỗi của bao nhiêu
đời tổng thống tích lũy lại, hay lỗi tại các tài phiệt ngân hàng,
hay lỗi người dân Mỹ đã quá tham lam muốn làm giàu bằng đường tắt,
vung tay xài tiền quá trán, chỉ biết là gia tài của TT Bush để lại
năm 2009 là một khúc xương khổng lồ, trên phương diện kinh tế và
tài chánh. Đã vậy, nước Mỹ phải trực diện với khủng bố quá khích
Hồi giáo, lại còn vướng vào hai cuộc chiến không ai thấy ánh sáng
cuối đường hầm.
Trong tâm lý bình thường thì đây là lúc đất
nước vĩ đại với hàng hà sa số nhân tài này sẽ phải lựa một thiên
tài, một người với kinh nghiệm cao như núi, với khả năng kinh bang
tế thế được cả nước nhìn nhận qua thành tích cụ thể tích lũy trong
cả một đời phục vụ đất nước này. Một người có khả năng kinh tế,
tài chánh, quân sự, ngoại giao, ... tuyệt đối hơn người.
Nhưng nước Mỹ lại không phải là một nước… bình thường, và
dân Mỹ cũng lại là dân không có cách suy nghĩ bình
thường.
Trong hoàn cảnh cực kỳ khó khăn đó, họ đã lựa một
chính khách trẻ, hoàn toàn vô danh, với hồ sơ lý lịch viết chưa
hết nửa trang giấy, tuyệt đối không một chút kinh nghiệm kinh tế,
tài chánh, quân sự, ngoại giao, ... gì hết. Một con số không khổng
lồ.
Bình tâm mà suy nghĩ một cách tuyệt đối không thiên vị
thì không có một lý do nào có thể biện minh được lá phiếu dành cho
ông Obama năm 2008. Tại sao? Dựa trên thành tích gì ngoài tài ăn
nói, hứa trăng hẹn biển hơn người của ông? Ngoài “Hy Vọng” mù mờ?
Kẻ viết này chưa từng nghe được một người nào đưa ra được một lý
do chính đáng tại sao TNS Obama đáng được bầu làm tổng thống ngoài
tài ăn nói, hứa trời hẹn biển khi ông ra tranh cử năm 2008, chưa
từng thấy một người nào đưa ra được một thành tích cụ thể xứng
đáng nào của TNS Obama để bầu ông lên trách nhiệm lãnh đạo tối cao
của đất nước này.
Dĩ nhiên là ông đã hứa rất nhiều, nhưng
ta có thể bầu một người lãnh đạo hoàn toàn dựa trên những lời hứa
được sao? Không cần biết khả năng người đó như thế nào? Chỉ có một
cách giải thích duy nhất: năm 2008, nước Mỹ đã đi vào cơn mê tập
thể vĩ đại.
Kết quả như thế nào?
Trên internet, có
một trang mạng đặc biệt chỉ làm một việc duy nhất là kiểm chứng
thành quả của TT Obama so với những lời hứa của ông. Theo trang
mạng này, lớn nhỏ có tổng cộng trên 500 lời hứa của ứng viên Obama
khi ông tranh cử năm 2008. Bỏ qua những lời hứa có tính chi tiết
cục bộ, ta thử kiểm điểm lại những lời hứa quan trọng nhất, so với
thành quả thực thụ.
- TNS Obama hứa sẽ thực hiện đại đoàn
kết dân tộc, không còn một nước Mỹ xanh hay đỏ. Kết quả, lại là
tổng thống tạo phân hoá lớn nhất lịch sử cận đại Mỹ, theo
Washington Post.
- TT Obama một tháng sau khi tuyên thệ năm
2009, hứa sẽ phục hồi kinh tế trong ba năm, nếu không được, sẽ
chấp nhận làm tổng thống một nhiệm kỳ. Kết quả, bốn năm sau, kinh
tế tăng trưởng 1%-2%, 23 triệu người thất nghiệp, 45 triệu người
sống bằng phiếu thực phẩm. Nhưng ông vẫn ra tranh cử lại.
-
TT Obama xin 800 tỷ kích cầu kinh tế, và hứa sẽ mang tỷ lệ thất
nghiệp xuống 5% trước cuối nhiệm kỳ đầu. Tuần qua, tỷ lệ thất
nghiệp là 7.9%.
- TNS Obama nhìn vào thâm thủng ngân sách
và mức công nợ của TT Bush, và gọi ông Bush là “tổng thống vô
trách nhiệm nhất lịch sử Mỹ”. TT Obama trong một nhiệm kỳ đầu đã
tăng thâm thủng ngân sách của Bush lên gấp bốn lần, tăng công nợ
gần gấp ba lần.
- TNS Obama đả kích TT Bush cắt thuế nhà
giàu và quả quyết ông sẽ hủy bỏ luật đó. Cuối năm 2010, khi đảng
Dân Chủ còn nắm đa số tuyệt đối tại cả hai viện, TT Obama lẳng
lặng gia hạn luật giảm thuế của TT Bush đến cuối năm 2012. Xong
rồi quay ra tiếp tục sỉ vả TT Bush và Cộng Hoà chủ trương cắt thuế
nhà giàu.
- TNS Obama hứa với dân gốc Nam Mỹ sẽ ban luật
đại xá trong năm đầu. Trong hai năm đầu, TT Obama với hậu thuẫn
của đảng Dân Chủ kiểm soát cả hai viện quốc hội, không nhắc gì đến
luật di dân, tuyệt đối không làm gì hết. Đợi sau khi Cộng Hòa
thắng năm 2010, TT Obama hùng hổ tố cáo Cộng Hòa ngăn cản ông sửa
đổi luật di dân.
- TT Obama hứa hẹn một kỷ nguyên mới trong
quan hệ Mỹ–Hồi Giáo, dựa trên tương kính và hòa bình ổn định. Bốn
năm sau, dân Hồi giáo trên 27 nước xuống đường biểu tình chửi Mỹ,
đại sứ Mỹ tại Libya bị giết chết, đồng minh Hồi giáo lớn nhất, Ai
Cập, trở thành đồng minh mạnh nhất của Iran, Iraq trở thành nhịp
cầu nối liền trục Iran-Syria.
TT Obama đã không giữ được
một lời hứa quan trọng nào, nhưng vẫn tái đắc cử. Như vậy mới thấy
ông Obama quả là một thiên tài hiếm có trong nghệ thuật vận động
tranh cử. Năm 2008, ông không có thành tích gì hết, nhưng đắc
thắng nhờ tài hứa hẹn. Năm 2012, ông tranh cử cũng vẫn chẳng phải
dựa trên thành tích nào của 4 năm qua, cũng chẳng còn dựa trên
những hứa hẹn cho 4 năm tới nữa. Chẳng ai nghe được kế hoạch đối
phó với những vấn nạn kinh tế, tài chánh, thất nghiệp trong bốn
năm tới sẽ như thế nào, ngoài việc “tăng thuế nhà giàu”.
Nói tóm lại, năm 2008, TNS Obama không có một kinh nghiệm
gì đáng kể để được trao cho trách nhiệm lớn lao và khó khăn nhất
thế giới. Nhưng 53% dân Mỹ đi vào cơn mê tập thể bầu cho ông. Sau
bốn năm, thiên hạ đã thấy TT Obama đã không giữ lời hứa trong
những vấn đề nghiêm trọng nhất. Hơn 9 triệu người đã thất vọng, bỏ
ông. TT Obama là tổng thống duy nhất trong lịch sử cận đại đã tái
đắc cử với số phiếu ít hơn lần đầu, nhưng vẫn đủ để tiếp tục giữ
Tòa Bạch Ốc thêm bốn năm nữa. Ông có làm được việc gì trong bốn
năm tới hay không là chuyện khác, sẽ bàn đến trong những bài tới.
(11-11-12)
Vũ
Linh
********************************
Vũ Linh
Hư Thực Về “Thành Quả” Của TT Obama
*******
Hư Thực Về “Thành Quả” Của TT Obama
…tại sao bà Ngoại Trưởng Hillary Clinton bị liệng giầy và cà chua khi bà đến Ai Cập tháng Bẩy,..
Theo truyền thống chính trị Mỹ, đại hội đảng là nơi để các tổng thống
đương nhiệm báo cáo với quốc dân về thành quả bốn năm đầu của mình, để
kêu gọi cử tri tiếp tục tin tưởng, cho mình thêm 4 năm nữa để hoàn tất
những gì đã hứa hẹn với cử tri.
Tại đại hội đảng Dân Chủ vừa qua tại Charlotte, TT Obama phá lệ, đọc
bài diễn văn thật dài, nhưng hầu như không đả động gì đến thành quả 4
năm qua, ngoại trừ dĩ nhiên, kể công vụ giết Bin Laden. Gần hết bài diễn
văn được dành cho những… hứa hẹn mới. Truyền thông phe ta diễn giải
dzùm là tổng thống là người lãnh đạo, cần khiêm tốn, không nên vỗ ngực
khoe những chuyện điều hành tầm thường, mà phải lãnh đạo quần chúng bằng
viễn kiến, hình ảnh của tương lai, hướng đi của đất nước, v.v…Đại khái
phải nói những chuyện vĩ đại như hạ thủy triều và hàn gắn địa cầu. Chứ
không nên nói những chuyện tầm thường như số người thất nghiệp, tỷ lệ
tăng trưởng kinh tế 1% hay 2%, …
Đó chỉ là… ngụy biện cao cấp. Sự thật đáng nản chí là TT Obama không có bao nhiêu thành quả để khoe, chứ không phải vì khiêm tốn.
Chỉ cần nhìn vào cách tổng thống không ngừng dành công và kể công giết
Bin Laden thì sẽ thấy ông không khiêm tốn lắm khi có chuyện khoe.
Ta hãy xét lại thành quả của TT Obama. Chỉ nhìn chuyện lớn, không kể chuyện chi tiết.
PTT Biden là người lớn tiếng khoe thành tích của chính quyền
Obama-Biden nhiều nhất. Ông đã tóm lược thành tích bằng một câu ngắn
gọn, giúp thiên hạ dễ nhớ cũng như giúp truyền hình và báo chí chạy tít
lớn: “Osama dead, GM alive!”. Ý muốn nhắc đến chuyện chính quyền Obama đã giết được Bin Laden, và cứu sống được hãng xe General Motors.
Tại đại hội đảng tại Charlotte, một diễn giả khai triển câu nói của
PTT Biden đã phát biểu: “Vâng, bây giờ chúng ta khá hơn bốn năm trước vì
Osama Bin Laden đã chết, chúng ta an toàn hơn”. Thực tế, Bin Laden từ sau 9/11 đã trốn chui trốn nhủi như chuột cống và chẳng còn điều khiển được nhóm khủng bố nào. Dù
vậy, mỗi khi ta đi vào phi trường là vẫn phải cởi giầy dép, giây nịt
quần, đứng trước máy dò người, dang chân dơ tay để máy chiếu nhìn thông
suốt qua quần áo. Ai xài đồ giả, đồ thật đều không thoát khỏi
nụ cười của mấy anh an ninh phi trường. Giết được Bin Laden là một thành
quả quan trọng nhưng chưa đủ làm cho chúng ta an toàn hơn. Con rắn Al
Qaeda đã mọc thêm không biết bao nhiêu đầu trong mấy năm qua.
Có thể nào cái chết của Bin Laden chưa thay đổi được chuyện phòng
ngừa khủng bố nội bộ, nhưng đã có kết quả khả quan trong chính sách đối
ngoại, giúp Mỹ hoá giải được ảnh hưởng bài Mỹ trong các nước Ả Rập Hồi
Giáo, và tê liệt Al Qaeda rồi?
TT Obama đầu năm nay đã dõng dạc tuyên bố “một trong những chuyện tôi tự hào nhất trong ba năm nhiệm chức là đã khôi phục lại được sự nể trọng Mỹ trên khắp thế giới”. Câu tuyên bố này đã được không ít nhà báo phe ta hùa theo và thổi phồng, tung hô tài lãnh đạo tuyệt thế của TT Obama.
Chỉ vài tuần trước ngày bầu cử, câu nói đã có tác dụng tương tự như
câu “Công tác hoàn tất” -Mission accomplished- của TT Bush mà truyền
thông phe ta đã xúm lại sỉ vả vì huênh hoang vỗ ngực quá sớm. Lò thuốc
súng Trung Đông nổ bùng, xối nước lạnh lên câu vỗ ngực đình đám của TT
Obama và những tâng bốc của các đệ tử. Chưa bao giờ trong lịch sử Mỹ,
thế giới lại chống Mỹ mạnh bạo như bây giờ, kể cả dưới thời TT Johnson
khi cả thế giới cấp tiến chống chuyện Mỹ tham chiến tại Việt Nam, hay
dưới thời TT Bush khi ông đánh Afghanistan và Iraq. Cái “nể
trọng” mà TT Obama quảng bá được thể hiện bằng những hình ảnh hàng ngàn
người biểu tình phá tòa đại sứ, giết đại sứ, giẫm chân lên hình TT
Obama, và đốt cờ Mỹ tại hơn hai chục nước Trung Đông, Á Châu, Âu Châu,
và Phi Châu.
Đáng nói hơn nữa là biến cố tại Benghazi. Ngay từ đầu,
chính quyền Obama loan tin hàng ngàn người đã biểu tình trước tòa lãnh
sự và trong cơn hỗn loạn đó, lựu đạn đã được quăng vào gây nên hỏa hoạn,
giết chết Đại Sứ và ba người Mỹ khác. Phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc tuyên
bố không có chuyện khủng bố tấn công, và chuyện xẩy ra đúng ngày 9 tháng
11 chỉ là tình cờ. Bà đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc Susan Rice giải
thích thêm: không phải là khủng bố, hay dân Hồi Giáo chống chính sách
của TT Obama mà chỉ là quần chúng phẫn nộ biểu tình tự phát đốt phá tòa
lãnh sự vì chống cuốn phim bôi bác Tiên Tri Mohamed.
Quan điểm chính thức này đi ngược lại lời tuyên bố của TT Libya khi ông này khẳng định cuộc tập kích đã được kế hoạch hoá từ lâu, có thể do Al Qaeda xách động và điều động, và ông đã báo động chính phủ Mỹ ba ngày trước rồi.
Một tuần sau, ngày 19 tháng 9, Giám Đốc Trung Tâm Chống Khủng Bố Matt
Olsen xác nhận trước quốc hội đây là một tấn công của khủng bố, nhưng
có thể là tình cờ chứ không phải kế hoạch trước. Làm như thể vào đúng
ngày 9/11, các tay khủng bố đi lang thang với súng bắn lựu đạn, tình cờ
đi ngang qua toà lãnh sự nên bắn đại vào, chết ông Đại Sứ? Ai muốn tin
tùy hỷ.
Cuối cùng, phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc đành chính thức nhận
đây là khủng bố tấn công trong khi TT Obama vẫn nói quanh co “còn trong
vòng điều tra”.
Một ngày sau, trong bất ngờ hoàn toàn, đài CBS và thông tấn
Reuters cùng loan tin không hề có biểu tình nào của dân chúng trước tòa
lãnh sự Mỹ tại Benghazi hết. Quân khủng bố đã có kế hoạch từ trước, rồi
đến bắn lựu đạn thẳng vào đây. Dân chúng chỉ bu lại xem sau khi lãnh sự
quán đã bị bắn cháy.
Nếu tin này đúng thì toàn bộ những tin tức về biểu tình do chính phủ Mỹ loan báo và lời giải thích của bà Rice chỉ là … phịa? Chỉ có biểu tình ở Ai Cập thôi, ở Libya không có biểu tình mà chỉ có khủng bố tấn công, bắn chết Đại Sứ,
nhưng chính quyền Obama muốn khỏa lấp sự thất bại của sách lược Hồi
giáo và các biện pháp chống khủng bố lỏng lẻo, nên đã phiạ ra tin dân
chúng biểu tình bạo động chống một cuốn phim. Tất cả chỉ là một tính
toán chối bỏ sự thật để bảo vệ thành tích “Bin Laden chết, Mỹ an toàn
hơn” và sự chểnh mảng trong việc phòng ngừa khủng bố trong ngày 9-11.
Việc đổ thừa biến cố Benghazi lên khúc phim chống Tiên Tri không
giải thích được chuyện tại sao bà Ngoại Trưởng Hillary Clinton bị liệng
giầy và cà chua khi bà đến Ai Cập tháng Bẩy, khi cuốn phim chống Hồi
Giáo chưa được quay. Cũng không giải thích được kết quả thăm dò
mới đây của báo USA Today cho thấy 79% dân Ai Cập có quan điểm chống
Mỹ. Dưới thời ông cao bồi Bush, tỷ lệ chống Mỹ tại Ai Cập là 69%. Tính
trung bình của sáu nước Ả Rập, tỷ lệ hậu thuẫn TT Obama là 15%, xấp xỉ
bằng nửa con số thời Bush.
Câu chuyện Benghazi cũng cho thấy chủ đích khỏa lấp tin tức của chính quyền Obama. Trong thời buổi internet này mà còn sử dụng phù phép bóp méo sự thật kiểu này thì quả là rất tài tử và đáng thất vọng.
Vế thứ hai trong khẩu hiệu của PTT Biden, “GM alive” cũng phải xét lại.
PTT Biden khoe chính quyền Obama đã can thiệp để cứu sống GM, cứu
được cả triệu nhân công khỏi mất việc, trong khi Cộng Hòa và TĐ Romney
chủ trương chống lại, muốn để cho GM phá sản.
Trước hết, phải nhìn vào quá trình việc cứu GM. Hãng xe này bắt đầu
lỗ lã bạc tỷ từ 2005, với số lỗ leo thang từ 10 tỷ năm 2005, lên gần 40
tỷ năm 2007. Đầu tháng Mười Một 2008, GM thông báo sẽ phá sản nếu không
cải nợ với ngân hàng được và nếu không nhận được tiền vốn bơm từ ngoài
vào. Đầu tháng Chạp, GM điều trần trước quốc hội để xin Nhà Nước cứu
trợ. Cả Thượng Viện lẫn Hạ Viện do đảng Dân Chủ nắm đa số đều bác bỏ
chuyện cứu giúp. Trước nguy cơ cạn tiền mặt của GM, TT Bush ký sắc lệnh
cho GM vay khẩn cấp hơn 13 tỷ, và bắt GM phải đệ nạp một kế hoạch phục
hồi công ty cuối tháng Ba 2009. Cuối tháng Hai, sau khi tân TT Obama
nhậm chức, GM đệ nạp kế hoạch đó, nhưng bị TT Obama bác ngày 30 tháng 3,
không cứu. Ông quyết định để GM khai phá sản. GM khai phá sản ngày 1
tháng 6, 2009. TT Obama khi đó mới can thiệp, tại cơ cấu GM bằng xóa bỏ
hết cổ phần hiện hữu, phát hành cổ phần mới với Nhà Nước chiếm 60% đổi
lại với 50 tỷ vốn. (Những dữ kiện lịch sử về việc cứu GM đều có thể truy
cứu từ Google.)
Những sự kiện trên cho thấy chính quốc hội do Dân Chủ kiểm soát
(trong đó có ba thượng nghị sĩ Obama, Biden và Hillary Clinton) và sau
đó chính TT Obama là những người đã từ chối cứu nguy GM, cố tình để GM
khai phá sản, để Nhà Nước có cơ hội nhẩy vào làm sở hữu chủ lớn nhất của
GM. TT Bush chính là người giúp GM khỏi phá sản khi ông cho GM
vay 13 tỷ sau khi quốc hội Dân Chủ chống cứu nguy và trước khi TT Obama
nhậm chức. Người đầu tiên nhẩy vào cứu, do đó, cái công cứu GM, chính là TT Bush. Kể công TT Obama cứu GM là viết lại lịch sử.
Thật ra, cả TT Obama lẫn TĐ Romney đều chấp nhận để GM phá sản. Khác
biệt là TT Obama để GM phá sản để có dịp cho Nhà Nước can thiệp, lấy
tiền thuế của dân ra cứu các đại gia, trong khi TĐ Romney chấp nhận phá
sản rồi để hãng này tự cứu qua vận hành kinh tế thị trường mà không cần
tiền thuế của dân như trường hợp hai hãng máy bay United Airlines và
American Airlines.
Có thể nào nói rằng Nhà Nước can thiệp sẽ hiệu quả hơn là để thị
trường giải quyết không? Sự thật là hai hãng máy bay trên cho đến giờ
vẫn hoạt động và vẫn là những hãng máy bay lớn nhất thế giới. Trong khi
đó thì GM lại có triển vọng phá sản nữa trong năm tới, nghiã là theo mô
thức Obama, Nhà Nước sẽ có dịp bơm thêm vài chục tỷ tiền thuế để cứu đại
gia GM một lần nữa.
Thị phần của GM ngày càng nhỏ đi so với các hãng xe Nhật và Đại Hàn,
vì xe GM vẫn chưa bán được nhiều, phẩm chất vẫn chưa tăng trong khi giá
cả vẫn chưa giảm. Trị giá cổ phiếu GM đang rớt ào ào, mất gần 40% trong
hai năm qua. GM đã trả một phần vốn vay cho Nhà Nước. Hiện giờ Nhà Nước
còn khoảng 25 tỷ đô đầu tư trong GM. Nhà Nước còn giữ 500 triệu cổ phần,
trị giá thị trường là 20 đô một cổ phần, tức là giá thị trường của vốn
Nhà Nước là khoảng 10 tỷ. So với đầu tư 25 tỷ còn lại, coi như Nhà Nước
đã lỗ 15 tỷ.
Nôm na ra, GM không “alive” mà đang ngáp ngáp, sắp
sửa chết lại. Cho dù không chết đi nữa thì Nhà Nước cũng đang lỗ 15 tỷ.
Một thành quả không có gì đáng khoe với những người đang đóng thuế cho
Nhà Nước tiêu xài.
Một thành quả khác mà phe ủng hộ TT Obama nhắc nhiều. Đó là chuyện kích cầu kinh tế, thường gọi là stimulus.
Trên căn bản, kích cầu ở đây có nghiã là Nhà Nước bơm tiền vào kinh
tế để kích động sản xuất và tạo công ăn việc làm. Một cách gián tiếp như
miễn hay giảm thuế, hay trực tiếp như Nhà Nước tài trợ các dự án, từ
công trình nghiên cứu của một đại học, đến xây đường xá, cầu cống.
Đầu năm 2009, TT Obama bơm hơn 700 tỷ kích cầu. Rồi cũng bơm tiền vào
kinh tế qua những chi tiêu xả láng của Nhà Nước, đưa đến mức công nợ
tăng gần 6.000 tỷ trong chưa tới bốn năm. Rồi đến ba đợt bơm tiền gián
tiếp được gọi bằng một danh từ hỏa mù mà ít người hiểu là gì,
“Quantitative Easing” hay là QE.
Một cách thật sơ xài, trong kinh tế thị trường, Nhà Nước điều khiển
kinh tế qua mức cung cầu tiền tệ, bằng cách thay đổi lãi xuất của tiền
Nhà Nước cho khu vực tư vay. Ví dụ giảm lãi xuất Nhà Nước khiến các ngân
hàng tư có thể vay Nhà Nước dễ hơn để cho khách hàng vay lại nhiều hơn.
Trong mấy năm qua, lãi xuất Nhà Nước đã giảm đến mức gần con số không,
tức là không thể hạ được nữa. Nhà Nước chỉ còn cách bơm tiền qua việc
mua lại một số tích sản của ngân hàng chẳng hạn, như là mua lại công khố
phiếu, hay mua lại những giấy nợ của ngân hàng cho khách hàng vay. Nhà
Nước thành chủ nợ, trong khi ngân hàng có tiền mặt để cho khách hàng vay
mượn nữa, kích cầu kinh tế. Việc mua lại tích sản được gọi là phương
thức “quantitative easing”. Tất cả là ba đợt, với đợt cuối cùng QE3
trong tháng Chín này, tổng cộng hơn một ngàn tỷ.
Nói trắng ra, những số tiền bơm vào để kích cầu rất lớn, xấp xỉ hơn
8.000 tỷ trong bốn năm. Nhưng kết quả chẳng có gì ghê gớm. Tỷ lệ tăng
trưởng kinh tế vẫn ì ạch khoảng 1%-2% từ bốn năm nay, và tỷ lệ thất
nghiệp vẫn ngất ngư trên 8%. Càng bơm tiền thì lại càng chứng minh kế hoạch kích cầu sai lầm và thất bại.
Về chuyện thất nghiệp, TT Obam dọa nếu không cho ông 700 tỷ kích cầu, thất nghiệp sẽ leo lên 8%. Thực tế Nhà Nước đã bơm hơn 8.000 tỷ mà thất nghiệp lại chưa bao giờ xuống dưới 8%.
Điều khôi hài là bây giờ các kinh tế gia cấp tiến đổi giọng, nói rằng
nếu không có stimulus thì tỷ lệ thấp nghiệp đã lên tới 12% rồi. Theo lý
luận này thì nếu chẳng may tỷ lệ thất nghiệp lên tới 20% thì TT Obama
vẫn có thể nói “nếu không nhờ tài của tôi thì thất nghiệp đã lên tới 30% rồi”. Nghiã là trong bất cứ trường hợp nào, TT Obama cũng vẫn là thiên tài hết. Cứ so sánh với chuyện giả tưởng là xong.
Một cựu khoa trưởng đại học Harvard, ông Joseph Nye, đã bênh vực TT
Obama: “Những cố gắng của ông chưa thành công hoàn toàn, nhưng ông đã
giúp tránh được những kết quả tệ hại hơn”. Hình như tất cả những người
muốn bênh vực TT Obama đều có cùng một lý luận: so sánh những thành quả
tệ hại thực với những kết quả giả tưởng xấu hơn, để kết luận là TT Obama
tài giỏi. Kiểu như một anh học trò đứng chót lớp về giải thích với bố
mẹ “như vậy con đã giỏi lắm rồi, con đã tránh được chuyện tệ hại hơn như
bị đuổi khỏi trường rồi, bố mẹ ơi”.
Bầu cử tổng thống là chuyện quan trọng vì sẽ ảnh hưởng trực tiếp lên cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Ta
cần bình tâm nhìn rõ điểm và diện, đừng bị chi phối bởi những đả kích
vớ vẩn trong mùa bầu cử, những câu nói hớ vô nghiã, hay những hứa hẹn
viễn vông. (23-9-12)
Vũ Linh
No comments:
Post a Comment